Шилжилт хөдөлгөөн ба газар зохион байгуулалт хэлэлцүүлэгт /2022.04.22/ НҮБ-ын  Шилжилт хөдөлгөөний байгууллага, Барилга хот байгуулалтын яам, Газар зохион байгуулалт, Геодези, зураг зүйн газар, 21 аймгийн Газрын харилцаа, Барилга хот байгуулалтын газар, Нийслэлийн газар зохион байгуулалтын алба, нийслэлийн 9 дүүргийн газар зохион байгуулалтын албаны төлөөлөл оролцлоо. 

Хэлэлцүүлэгээр Монгол улсын хэмжээнд хөдөө орон нутгаас төв суурин газрын хооронд явагдаж байгаа хүн амын шилжилт хөдөлгөөн, түүнээс уялдан гарч байгаа хүндрэл бэрхшээлийн талаар ярилцаж, гарах арга замыг хамтдаа тодорхойллоо.  

НҮБ-ын  Шилжилт хөдөлгөөний байгууллага болон Монгол улсын Засгийн газар хоорондын хамтын ажиллагааны хүрээнд “Монгол дахь Дотоодын шилжилт хөдөлгөөнийг ойлгож, удирдах нь” төслийг хэрэгжүүлж байна. Төслийн хүрээнд НҮБ-ын Шилжилт хөдөлгөөний байгууллага хэд хэдэн судалгааг эрхлэн гаргасан байна. 

Судалгааны дүгнэлтээр бэлчээрийн доройтол, уур амьсгалын өөрчлөлт нь Монголчуудын нүүдэлчин соёл, амьдралын хэв маягийг өөрчилж байгаагаас гадна хөдөө орон нутагт ажлын байр хомс, амьдрах орчин нөхцөл хангалтгүй байгаа нь иргэдийг Улаанбаатар хот руу шилжих шалтгаан болж, нийслэл хотын төвлөрлийг ихэсгэж байна. 

Монгол улсын 3,3 сая хүн амын 48 орчим хувь нь Улаанбаатар хотод амьдарч байгаа бөгөөд жил бүр ойролцоогоор 60,000 иргэн нийслэл хотыг зорьж ирж байгаа нь нийслэлийн нийгэм, эдийн засгийн байдал, байгаль орчинд олон асуудал үүсгэж байна. Мөн хөдөө орон нутгаас Улаанбаатар хот болон бусад хот суурин газарт шилжилт хөдөлгөөн, түүнчлэн сүүлийн үед буцах /хотоос хөдөө рүү/ шилжилт хөдөлгөөн нэмэгдэж байгаа нь дотоодын шилжин суурьшигчид, тэднийг хүлээн авч буй орон нутаг болон орон нутгийн засаг захиргааны нэгжид олон хүндрэлийг учруулж байна. 

Эдгээр хүндрэлүүдийн нэг нь газар олголт, эзэмшил, өмчлөл юм. Монгол улсын засгийн газар болон орон нутгийн удирдлагууд газар олголт, шилжилт хөдөлгөөний ерөнхий зохицуулалтыг боловсронгуй болгох зарим арга хэмжээг авч хэрэгжүүлсэн боловч эдгээр арга хэмжээ нь шилжин суурьшигчдын хэрэгцээ, эрхийг хангахад бүрэн хүрэлцэхгүй, төрийн албан хаагчдын ажлын ачааллыг хөнгөвчлөхөд хангалттай биш байгаа талаар өнөөдөр ярилцлаа.  

Шилжилт хөдөлгөөний байгуулагын газрын харилцааны олон улсын зөвлөх, судлаач Игор Цветковски, Монгол улсын хувьд  дэд бүтцийн төлөвлөлт, зохион байгуулалт зэрэгт шууд нөлөөтэй чухал хүчин зүйл бөгөөд үүнийг ойлгож уялдуулах, зөв зохистой зохицуулах нэн шаардлагатай байна. 

НҮБ-ын Шилжилт хөдөлгөөний байгууллага нь өнгөрсөн 6 сарын хугацаанд Шилжилт хөдөлгөөн ба газар зохион байгуулалт сэдвээр судалгаа явуулан үр дүнг хэлэлцэх, баталгаажуулах зорилгоор Монгол улсын 21 аймаг, Улаанбаатар хотын 9 дүүргийн газрын албаны дарга, мэргэжилтэн нартай хэлэлцлээ. Энэхүү хэлэлцүүлгээр орон нутаг болон Нийслэлийн бодит нөхцөл байдал, хууль эрхзүй, бодлого, журмын хэрэгжилт, сайжруулах боломжуудыг хэлэлцсэн. Цаашид  манай байгууллага Газар зохион байгуулалт, геодези, зураг зүйн газар-тай хамтран энэ асуудлаар илүү түлхүү ажиллах болно гэлээ.