2020 оноос хойш барилгын салбарт гарсан эерэг өөрчлөлт нь олон жилийн турш хэрэгжүүлж чадаагүй барилгын дэвшилтэт технологийг Covd-19 цар тахлаас шалтгаалан шинээр нэвтрүүлж буй явдал юм. 

Технологи зөвхөн тахлын өвчинтэй тэмцэх төдийгүй бүтээмжийг нэмэгдүүлэх, үр ашиггүй байдлыг арилгах, залуу ажилчдыг татах, ажлын байрыг аюулгүй болгоход чиглэсэн барилгын ирээдүйн шийдэл юм.

Өнгөрсөн 1 жилийн хугацаа нь барилгын технологийг нэвтрүүлэх сурталчилгааны жил байсан бөгөөд JLL компанийн барилгын техник технологийн тайланд COVID-19 цар тахал тус онд барилгын салбарт шинэ технологийг нэвтрүүлэх ажлыг хурдасгахад ихээхэн нөлөө үзүүлснийг дурджээ.

Судалгааны үрдүнгээс ирэх 1 жилийн хугацаанд барилгын технологийг нэвтрүүлэх түвшин нь хэвийн үеийн 3 жилийн хугацаанд нэвтрүүлдэг хугацаатай адил байхаар харагдаж байна. Барилгын салбарын лидерүүд залуу боловсон хүчнүүдийн бүтээмжийг сайжруулах, үр ашиггүй байдлыг арилгахын тулд дижитал хэлбэрлүү илүү ойртуулан ажиллуулснаар технологи улам бүр өргөжин тэлсээр байгаа юм. 

Ингээд 2021 оны барилгын технологийн 7 чиг хандлагын мэдээллийг орчуулан хүргэж байна.

1.          Хамтарсан программ хангамжийн шийдлүүд

Барилгын салбарын ажилтнууд гэрээсээ ажиллахад хурдан дасан зохицсон нь барилгын компаниуд, ажил олгогч нар бодит цаг хугацаанд мэдээлэл дамжуулж, солилцоход, технологийн чухал үүрэг гүйцэтгэснийг өнгөрсөн жил батлан харууллаа.

Хамтран ажиллах программ хангамжийн хэрэгцээ барилгын салбарт хэдийнээ бий болсон ба оффис болон талбайн хооронд мэдээллийг хялбархан дамжуулах, архитектор, ханган нийлүүлэгчид, барилгын материал үйлдвэрлэгч, барилгын байцаагч, туслан гүйцэтгэгч зэрэг бусад оролцогч талуудтай мэдээлэл солилцож, уялдаа холбоотой ажиллах шаардлагатай байгаа юм. 

Барилгын бэлтгэл ажлыг богино хугацаанд чанартай шийдвэрлэх шаардлагатай байдаг нь өөрчлөлт засвар хийхээс сэргийлдэг. Төслүүдийг хувиарын дагуу төсөвт багтаан гүйцэтгэхийн тулд хамгийн сүүлийн үеийн мэдээлэлтэй байх нь чухал.

Энэ салбарт программ хангамжийн шийдлүүд нь олон хэрэглэгчид бодит цаг хугацаанд өгөгдлийг шинэчлэх, даалгавраа биелүүлэхэд хамтран ажиллах боломжийг олгодог. 2021 онд цар тахлын эсрэг үргэлжлүүлэн ажиллахдаа хүн бүрийг холбоотой байлгахад чиглэсэн хамтын ажиллагааны программ хангамжийг хайж олох хэрэгтэй.

2.          Барилгын мэдээллийн загварчлалыг дижитал орчинд хянах

BIM нь төслийн оролцогч талуудын үйл ажиллагааны дижитал дүрслэлийг багтаасан үйл явц ба тухайн төсөл дээр зураг төсөл зохиогчид, гүйцэтгэгч нарт барилга угсралтын ажлыг илүүсайн болгох хамтын ажиллагаанд том дэмжлэг болдог. 

BIM-ийг оролцогчдийн хамтын хэрэгсэл болгон ашиглахаас гадна урьдчилсан тооцоо, төлөвлөлт, хуваарь, алдаа зөрчлийг урьдчилан илрүүлэх чиглэлээр ашиглаж байна.

BIM нь 3D загварчлал болон төсөл дэх нэмэлт өгөгдлүүдээс шалтгаалан төслийн хамрах хүрээний төлөвлөгөөг илүү сайн ойлгоход нь оролцогчдод тусалдаг. Мөн төсөл дээр шаардагдах барилгын материал, бүрэлдэхүүн хэсгүүдийн нарийвчлалтай тооцоог гаргах замаар ашиглаж болно. BIM нь дизайны үе шатанд эсвэл барилгын ажил эхлэхээс өмнө алдаа зөрчлийг илрүүлэх ажлыг автоматжуулж чаддаг бөгөөд энэ нь хожим гарч болзошгүй зардлуудыг их хэмжээгээр бууруулах боломжийг бий болгодог.

Тухайн төсөлд орсон өөрчлөлт, шинэчлэлтийг төслийн BIM загварт оруулснаар бүх гишүүдтэй шууд холбогдож, хүн бүр цаг хугацаа алдалгүйгээр хамгийн сүүлийн үеийн мэдээллээр хангагдаж ажиллах боломжтой. Барилгын ажлын үе шат бүрийг төлөвлөх замаар ажлын хувиарыг BIM-д загварчилж болно. 

BIM нь дижитал хувилбар, хиймэл оюун ухаан, ажлын хуваарь гаргах программ хангамж гэх мэт олон давуу талтай төдийгүй бусад барилгын технологиудыг ашигладаг суурийн технологийн нэг юм. Иймд зайнаас хамтран ажиллах, үр ашгийг илүү сайжруулахын тулд BIM-ийг 2021 онд үргэлжлүүлэн хэрэглэх нь зүйтэй юм.

Дижитал хувилбарт технологи нь баригдаж байгаа болон баригдаж дууссан барилга байгууламжид өгөгдөл цуглуулах дохиолол, дрон, IoT ашиглан барилгын виртуал загварыг бий болгох ойлголт юм. 

Эдгээр өгөгдлүүддээр үндэслэн хиймэл оюун ухааны AI программ хангамж нь дэвшилтэт задлан шинжилгээг боловсруулан виртуал загвар болон бодит барилга байгууламжийг бий болгоход тусалдаг. Энэ нь тухайн төслийн ажлын хуваарь, төлөвлөгөөг улам сайжруулж, мэдээллүүдэд тулгуурлан бүтээж, төсөл дуусмагц барилгын байнгын үйл ажиллагаанд дээрх мэдээллүүддээ ашиглах боломжийг бий болгодог.  

3.          Хиймэл оюун ухаан

Барилгын мэдээллийн загварчлалын нэгэн адил хиймэл оюун ухаан нь дохиолол хамгаалалт, ухаалаг хувцас хэрэглэл, лазер сканер гэх мэт бусад технологитой хамт ашиглах шийдвэр гаргахад хэрэглэгдэх мэдээллүүдийг цуглуулах технологи юм. 

Энэ нь хүний оюун ухааныг компьютер, машин дуурайх боломжийг олгодог технологид төвлөрдөг. 

Хиймэл оюун ухааны дэд хэсэг болох Machine learning буюу хүний оролцоогүйгээр өгөгдөлд үндэслэн боловсруулалт хийдэг хиймэл оюун ухаан нь алгоритмыг ашиглан өгөгдөл цуглуулах, хэв загварыг тодорхойлох, шийдвэр гаргахдаа ашигладаг нь барилгын салбарын технологид маш их нөлөө үзүүлж байна.

Барилгын олон тооны өгөгдлүүдийг бий болгодог төслүүдийн талаарх олон жилийн туршид цуглуулсан бүх мэдээллийг “Machine learning”-ын чадварыг сайжруулах, төслийн ирээдүйн үр дүнг урьдчилан таамаглах, хуваарийн дагуу дэмжлэг, тусламж үзүүлэх, эрсдэлийг багасгах, бүтээмжийг дээшлүүлэхэд ашиглаж болно. 

Барилга угсралтын ажилд хиймэл оюун ухааныг бүрэн ашиглахад бүх өгөгдлүүдийн бүтэц бүрэлдэхүүнүүдийг цуглуулж цэгцлэх ажлыг хаалтгүйгээр зохион байгуулах арга замыг олох явдал юм.

Хэрэглээний хувьд үүнийг ИТА болон бусад ажилтнуудыг хянах, аюулын хор уршиг, алга болсон хөдөлмөр хамгааллын өмсгөл хэрэгслийг тодорхойлох, осол гарахаас урьдчилан сэргийлэхийн тулд ИТА, ХАБ-ийн инженер, ажилтнуудад ухаалаг гар утас эсвэл өмсөж болдог тоног төхөөрөмжөөр дамжуулан яаралтай мэдэгдэх зорилгоор ашиглаж байна. 

Хиймэл оюун ухаан нь бие даасан удирдлагатай, өөрөө ажилладаг барилгын тоног төхөөрөмжийг хөгжүүлэх гол бүрэлдэхүүн хэсэг болоод байна. 

Барилгын төслийн ажлын төлөвлөгөө, ажлын хувиарыг гаргахад төслүүдийн хэд хэдэн хувилбаруудыг гаргаснаар төсөл боловсруулах цаг хугацааг багасгах, санхүүг хэмнэх үүднээс үрашиг, бүтээмжийг дээд зэргээр нэмэгдүүлэхийн тулд хамгийн тохиромжтой жижиг тохиргоонуудыг хийж байна. Энэ нь ажлын бүтээмжид хяналт тавих, ажлын байрны бүтээмжийг дээшлүүлэхийн тулд бодит цаг хугацаанд ажил хэрэг болохуйц өгөгдлүүдийг хүргэх зорилгоор барилгын роботууд болон дроныг төслүүдэд ашиглаж байна. 

Хиймэл оюун ухааныг барилгын зураг төслийг оновчтой болгох, эрсдэлийг үнэлэх, бууруулах, тээврийн асуудлуудыг урьдчилан тооцоолоход ашиглах болно. Энэ нь эцэстээ аюулгүй, илүү үр ашигтай, бүтээмжтэй барилгын талбайруу хөтлөх болно.

4.          Өргөжүүлсэн бодит байдал /AR-Augmented Reality/  ба Виртуал орчин /VR- Virtual Reality/

Барилгын салбарын хувьд Өргөжүүлсэн ба Виртуал орчин нь 2-лаа шинээр бий болон хөгжиж буй технологи юм.

VR-ийн тусламжтайгаар BIM-тэй хослуулсан иммерсив дүрслэл нь архитекторуудад илүү олон хувилбар, дизайнуудыг үйлчлүүлэгч нартаа харуулахад тусалснаар тэдний харилцаа холбоо, хамтын ажиллагааг илүү сайжруулах боломж олгож байна.

Барилгын ихэнх виртуал програмууд нь BIM загварыг виртуал орчныг бүрдүүлэх үндсэн суурь болгон ашиглаж байгаа бөгөөд энэ нь барилгын ажил эхлэхээс өмнө захиалагчийн хүсэлтээр хийгдэх өөрчлөлтүүд, үүсч болзошгүй алдаа зөрчлийг арилгахад туслах болно.

Хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны сургалт, тоног төхөөрөмжийн операторын сургалт, барилгын ухаалаг системийн виртуал орчны сургалт нь бизнес эрхлэгчдэд дараагийн үеийн барилгын ажилтнуудыг сургаж, хөгжүүлэхэд тусалж байна. Ажилтнууд сурч байхдаа аюулгүй байдлыг хангахын зэрэгцээ янз бүрийн хувилбаруудыг танилцуулж болохуйц шинэлэг технологи юм. 

AR нь дижитал обьектыг бодит ертөнцөд давхарлаж өгдөг. Барилгын  AR програмууд нь BIM загваруудад QR код, архитектурын зураг, фото зураг, GPS, суурилуулах зааварчилгаа, аюулгүй ажиллагааны хяналтын хуудас гэх зэрэг урьдчилан өгөгдсөн өгөгдлүүдийг ашиглан барилгын талбайд ИТА-уудыг ажиллахад дэмжлэг болж байна.

Барилгын салбарт AR программуудыг боловсруулж хөгжүүлэн ашиглаж байгаа нь HUD ухаалаг дэлгэц, нүдний хамгаалалтын шил, хамгаалалтын малгайн  шилэн дээр байрлуулсан нь ажилчдад мэдээлэл өгөх, шалгах хуудас, төслийн баримт бичгүүдийг шалгаснаар гүйцэтгэх талбарт гар чөлөөтэй байх боломжийг олгодог.

5.          Өмсдөг технологи

Барилгын салбарт өмсөж болохуйц технологийг барилгын малгай, бээлий, хамгаалалтын хантааз, ажлын гутал гэх мэт барилгын салбарт түгээмэл хэрэглэгддэг хувцас, хувийн хамгаалах хэрэгсэлд суулгаж байна.

Эдгээр хэрэгслүүдийг ажилтнуудын хөдөлгөөн, давтагдах хөдөлгөөн, байрлал, хальтиргаа, уналтыг хянах биометрийн болон орчны мэдрэгч, GPS ба байршлын хянагч, Wi-Fi, хүчдэл мэдрэгч болон бусад мэдрэгчээр тоноглож байна.

Био метрийн мэдрэгчийг зүүж заншсанаар тухайн хүний зүрхний цохилт, биеийн температур болон бусад чухал шинж тэмдгүүдийг хянах боломжтой бөгөөд хэрэв ажилтан хэт ядарч туйлдах эсвэл хэт халалтад өртөж болзошгүй байвал ХАБ-ийн инженерүүдэд болон ажил олгогчдод  шууд мэдээллэх боломжтой.

Төслийн удирдагчдад болон талбайн инженерүүд COVID-19 вирусээс урьдчилан сэргийлэх, эрт илрүүлэх арга хэмжээг эрэлхийлж, вирусийн тархалтаас урьдчилан сэргийлж, төслийг цаг хугацааны хоцрогдлоос урьдчилан сэргийлэх нь зүйн хэрэг юм. 

Барилгын салбарт аюулгүй ажиллагааг үргэлжнэн тэргүүн эгнээнд анхаардаг нь тус салбарыг тэргүүлэгч байхад нөлөөлдөг хүчин зүйл юм. 

6.          Роботууд ба нисгэгчгүй онгоцнууд

Барилгын ажлыг дрон, роботоор автоматжуулах нь аюулгүй байдал, бүтээмжид ихээхэн нөлөө үзүүлнэ. Ойрын ирээдүйд барилгын талбайд роботыг тоосго тавих, арматур уях, хана суурилуулах гэх мэт энгийн, давтагддаг, хөдөлмөр их шаарддаг ажлыг гүйцэтгэхэд ашиглах болно. Ажлын талбайд хүмүүс ажлаа хийж байхад ч роботуудаар тохирсон зарим ажлуудыг хийлгэж эхлүүлэх болно.

Барилгын нисгэгчгүй нисэх онгоцыг ажлын талбай дээр судалгаа хийхээс эхлээд барилга байгууламжийг шалгах, барилгын талбайг аюулгүй болгоход ашиглаж байна. Дроныг ашиглан ажлын байрны хяналт шалгалтыг шуурхай хийж, төслийн явцыг хянах, өдөр бүр гарч болзошгүй аюулыг тодорхойлох боломжтой.

Роботуудтай адил дронуудад бүх ажлыг даатгалгүйгээр ажлуудаа гүйцэтгэхдээ технологийг хэрхэн ашиглах талаар ажилтнуудыг мөн давхар сургах шаардлагатай болох юм. 

Камер, лазер сканер болон бусад мэдээлэл цуглуулах төхөөрөмжөөр тоноглогдсон нисгэгчгүй нисэх төхөөрөмжүүд нь ажлын талбайн үр ашгийг дээшлүүлэхэд туслах хиймэл оюун ухааны бүрэлдэхүүн хэсэг болгон /application/ ашиглах боломжтой.

Алсын зайнаас нисгэгчгүй нисэх онгоцны даалгаврыг гүйцэтгэх чадвартай байх нь цар тахлын үеэр талбай дээражиллах ажиллагсдын тоог бууруулахыг эрмэлзэж буй энэцаг үед асар их ашиг тустай юм.

Барилгын төслүүдэд нисгэгчгүй онгоц ашиглах нь олон давуу тал, хэрэглээтэй тулт эдгээрийг 2021 оноос хойш үргэлжлүүлэн ашиглах нь улам бүр өргөжиж, илүү их хүлээн зөвшөөрөх нь нэмэгдсээр байх болно.

7.          Модуль, угсармал эдэлхүүн болон угсармал барилга

JBKnowledge-ийн 2020 оны барилгын технологийн тайланд дурдсанаар өнгөрсөн жил барилга байгууламжийг барихдаа 78% угсармал хийцийг ашигласан байна.

Цартахлын үеэр ажлын байрыг ээлжээр ариутгаж, халдваргүйжүүлж, ээлжээр ажиллуулан төслүүдийн гүйцэтгэлийг түргэсгэх боломжтой. Зарим ажлуудыг автоматжуулж болох бөгөөд ингэснээр богино хугацаатай төслүүдийн барилгын ажлыг хурдасгахад туслах болно.

Угсармал эдэлхүүнийг тусгай орчинд бүтээдэг ба энэ нь автомашин үйлдвэрлэх үйлдвэртэй төстэй зарчмаар ажилладаг. Энэхүү угсралтын үйлдвэрийн арга нь хог хаягдлыг багасгаж, ажилтнуудад илүү үр бүтээлтэй ажиллах боломжийг олгодог.

Угсармал эдэлхүүн эд ангиудыг угсармал эдлэлийн үйлдвэрт хийж дараа нь барилгын талбайруу зөөж угсарна. Барилгын угсармал эдэлхүүнүүд нь хүрээ, дотор болон гадна хананы хавтан, хаалга, цонхны угсралт, шалны систем, инженерийн шугам сүлжээний бүх суваг, утас гэх мэтийг багтаасан хавтан эдэлхүүн юм. Энэ хоёрын аль алинд нь үйлдвэрээс барьсан эд ангиудыг угсарч барилгын талбай руу зөөдөг тул барилга угсарч дуустал барилгын талбай дээр цөөн ажилтан байх давуу талтай юм.