Архитектурын бүтээл нь гоо зүй, чанар, орон зайн төлөвлөлт, аюулгүй байдал, тав тух гээд хүний амьдралын олон талт хэрэгцээ шаардлагатай холбогддог маш өргөн ойлголт юм. Архитектурын хөгжлийн тухай ойлголт өгөхийн тулд эртний архитектурын үүсэл хөгжил, түүхийн талаарх 2 дахь цувралыг хүргэж байна.  

Готик архитектур нь/ Gothic architecture/ нь 13-р зуунаас эхлэлтэй ба дундад зуунд хөгжлийнхөө оргилд хүрсэн байна. Гол онцлог нь тэнгэрт тэмүүлсэн шовх орой ба сүр жавхлант хэлбэр байдаг. Нуман арк бүхий орц, хажуугийн нүсэр тулгуурууд, сарнай цонх, загалмай хэлбэрийн байгуулалттай байдаг. Дундад зууны архитектурт шилэн цонх ашиглах нь түгээмэл болж сарнай цонх олон хэлбэрээр хөгжсөн байна. Уран баримал мэдээж салшгүй хэсэг нь юм.

Шартрес дуган. 1250 он. Франц

Сэргэн мандалтын үеийн уран барилга/ Renaissance architecture/ нь сонгодог архитектурын хэв шинж, ялангуяа деталиудыг өргөн ашиглаж, улам төгөлдөржүүлсэн байдаг. Антропометр буюу хүн хэмжилзүйн ухаан илүү хөгжсөнөөр уран барилгад харьцааны олон дэвшил гарсан байна. Италид эрчимтэй хөгжиж Европын бусад орнуудад тархжээ.

Флоренцийн дуган. 1436он. Итали

Энэ үеийн хамгийн гол хэв маяг нь Барокко юм. Гол онцлог нь хагас бөмбөрцөг орой  ба түүнийг  сонгодог хэлбэрийн баганан тулгуураар өндөр, сүрлэг байдлаар хийж уран барималтай хослуулах юм. Мөн интерьерийн уран зураг оргил түвшинд хүртлээ хөгжжээ. Чимэглэл нь улам хээнцэр, тансаг болсон байна.

Гэгээн Петрийн ордон. Ватикан. 1626 он. Итали

Бюкс-Арт  архитектур /Beaux-Art/ нь 1850 оны үед Францад хөгжсөн барокко болон сонгодог архитектурыг хослуулсан хэв маяг юм. Монументал өнгө төрхтэй, хэт дэгжин хээнцэр чимэглэлтэй, ихэвчлэн хавтгай дээвэртэй бөгөөд сүрлэг өндөр шаттай, гол орцоо тодотгож өгсөн, тэгш хэмтэй байна. 

Петит харш. 1900 он. Франц

Арт Деко /art deco/  нь 1900 оны эхээр бий болсон орчин үеийн хэв маяг бөгөөд энгийн тусмаа уйтгартай /less is bore/ хэмээх уриатай барилгад чимэглэлийг голчлох хэлбэр юм.

Крайслер барилга. 1930 он. АНУ

Олон улсын хэв маяг /international style/ нь 1900 оны эхээр мөн оргил үедээ хүрсэн ба энгийн тусмаа илүү /less is more/ гэсэн уриатай. Барилга нь аль болох геометрийн энгийн хэлбэртэй байх нь гоо зүй болон ашиглалтын олон талын ач холбогдолтой гэсэн зарчимтай  Модерн хэв маягийг энэхүү хэв маягтай адилтган үздэг. Төмөр хийц,  бетон хийц болон шилэн хийц хурдацтай хөгжсөн нь олон улсын болон модерн хэв маяг өргөн дэлгэрэх нөхцөл болсон юм.

Сиаграм бюлдин. 1958 он. АНУ. Олон улсын хэв маяг

Хүрхрээт байшин. 1936 он. АНУ .Модерн хэв маяг

Экспресинист архитектур /expressionist architecture/ нь 1920 оны үед үүссэн ба гол онцлог нь бодит зүйлээс санаа авч барилгыг амьд мэт харагдуулах юм.

Бадамлянхуа сүм. 1986 он. Энэтхэг

Хая тек /high tech/нь  өндөр технологийн хэв маяг бөгөөд барилгын инженерийн шийдэл, технологийг архитектур зохиомжтой уялдуулж ил тод нүсэр харагдуулдаг онцлогтой  юм.

Помпидоу центр. 1977 он. Франц

Конструктивизм /constructivism/ нь хүчтэй хөдөлгөөнт хэлбэрийг архитектур зохиомжтой уялдуулах хэв маяг юм.

Гүгэнхеймийн музей. 1997 он. Испани