Иргэн бүрт 0.07 гагазар “Монгол Улсын иргэнд гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтаар газрыг нэг удааүнэгүй өмчлүүлэх талаар зохицуулсан хууль 2002 оны 5 дугаар сарын 1-нээсхэрэгжиж эхэлсэн билээ. 0.07 га газар олголтын явцын талаар Газар зохионбайгуулалт, геодези, зураг зүйн газрын Кадастрын хэлтсийн мэргэжилтэнБ.Урантөгс -өөс  авсан тодруулгыг хүргэж байна.

Иргэн та хүн бүртүнэгүй өмчлүүлэх 0,07 га газраа авч амжаагүй бол доорх тодруулгыг уншинауу. 

0.07га газар өмчлүүлж эхэлснээс хойш нийт хэдэн хүнд өмчлүүлээд байгаа вэ?

Монгол улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуулийн 7дугаар зүйлийн 7.1-т заасны дагуу иргэнд гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтаарөмчлүүлэх газар нь түүний байршил, зориулалтаас хамааран нийслэлд 0.07 хүртэлга, аймгийн төвд 0.35 хүртэл га, сумын төв, тосгонд 0.5 хүртэл га, нийслэлийг аймгийн төвтэй холбосон улсын чанартай авто замын дагуух газарт /сумынтөвөөс бусад/ 0.07 хүртэл га гэж заасан байна.

Монгол Улсын Газрын нэгдмэл сангийн үндсэн болон дэдангилал бүрийн газрын тоо бүртгэл, газрын улсын бүртгэл, шилжилт хөдөлгөөн,газарт учирсан хохирол, газар хамгаалах, нөхөн сэргээх талаар авсан арга хэмжээ,газрын төлбөр ногдуулалт, төвлөрүүлэлт зэрэг үзүүлэлтийг засаг захиргааны нэгжтус бүрээр тусган Улсын газрын нэгдмэл сангийн тайланг гаргаж, Засгийн газарттанилцуулж байхаар Монгол Улсын Газрын тухай хуулийн 26 дугаар зүйлийн 2.6-дзаасан байдаг бөгөөд Газрын нэгдмэл сангийн 2020 оны улсын нэгдсэн тайландтусгагдсанаар улсын хэмжээнд 506020 иргэн 57778.46 га газрын гэр бүлийнхэрэгцээний зориулалтаар нэг удаа үнэ төлбөргүй өмчлүүлээд байна.

0.07га газрыг хэдий хүртэл өмчлүүлэх вэ?

Монгол улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуулийг дагажмөрдөх журмын тухай хуулийн 5 дугаар зүйдп “Иргэнд гэр бүлийнх нь хэрэгцээндгазрыг нэг удаа үнэгүй өмчлүүлэх арга хэмжээг 2003 оны 5 дугаар сарын 1-нийөдрөөс эхлэн 25 жилд хэрэгжүүлж дуусгавар болгоно.” гэж заасан байна.

Ер нь0.07 га газрыг “яаж” өмчилж авах вэ? Биеэр очиж байгаа юу, цахимаар олгож байнауу? 

Газрын тухай хууль, Монгол улсын иргэнд газар өмчлүүлэхтухай хуульд заасны дагуу иргэн сум, дүүргийн тухайн жилийн Газар зохионбайгуулалтын төлөвлөгөөнд тусгагдсан газарт газар өмчлөх хүсэлтээ харьяадүүргийн Газар зохион байгуулалтын алба, сумын газрын даамалд гаргана.

Мөн гэр бүлийн хэрэгцээнд зориулан нэгж удаа, үнэтөлбөргүй газар өмчлөх хүсэлтээ цаасан эсвэл цахим хэлбэрээр гаргах бөгөөдиргэнд төрийн үйлчилгээг хүртээмжтэй, түргэн шуурхай, чирэгдэлгүй, хүндсурталгүй, ил тод хүргэх зорилгоор www.egazar.gov.mn цахим хуудсыг хэрэглээнд нэвтрүүлээд байгаа бөгөөдэнэхүү цахим хаягаар дамжуулан хүсэлт гаргах бүрэн боломжтой юм.

Дүүргийн Газар зохион байгуулалтын алба, сумын газрындаамал хүсэлтийг хүлээн авч суурин болон хээрийн судалгаа хийсний үндсэн дээрхүсэлтийг шийдвэрлэх боломжтой гэж үзвэл Засаг даргын газар өмчлүүлэх тухайшийдвэрийн төслийг боловсруулж, шийдвэр гарсны дараа Газрын кадастрынмэдээллийн нэгдсэн санд бүртгэн, газрын улсын бүртгэлд бүртгүүлэхээр хүргүүлнэ.

Хүсэлтгаргасан иргэний өмчлөлийн асуудлыг  хэдий хэр хугацаанд шийдэж өгч байгаавэ?

Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуулийн 20 дугаарзүйлийн 20.6-д иргэний газар өмчлөх тухай хүсэлтийг хүлээн авснаас хойш 3 сарындотор хянан шийдвэрлэхээр заасан байна.

Өмнөнь цахимаар бүртгүүлсэн  ч сугалаанд таараагүй иргэдийн асуудал юу болсонбэ?

Монгол улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуульд заасныдагуу иргэдэд газар өмчлүүлэх талаархи төрийн нэгдсэн бодлого, холбогдох хуультогтоомжийн хэрэгжилтийг нутаг дэвсгэртээ зохион байгуулах нь аймаг, нийслэлийнЗасаг даргын бүрэн эрхийн асуудал бөгөөд дээрх заалтыг үндэслэн нийслэлийнхэмжээнд газар өмчлөлийн ажлыг эрчимжүүлэх ажлын хүрээнд цахим өмчлөлийгхэрэгжүүлсэн бөгөөд энэхүү цахимаар бүртгүүлсэн ч сугалаанд таараагүй иргэдийнхувьд гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтаар нэг удаа үнэ төлбөргүй өмчлөх эрхнээлттэй байгаа болно.

Тэгэхээрсугалаанд таараагүй иргэд гэр бүлийн зориулалтаар өмчлөх газраа яаж авах вэ?Дахин сугалаанд оролцох уу? Ер нь заавал сугалаанд оролцож байж газар өмчлөх үүэсвэл газраа сонгоод биеэрээ очиж өмчлөх боломжтой юу?

Газар өмчлүүлэхдээ зөвхөн сугалаагаар өмчлүүлэхгүй. Сугалаандтараагүй иргэн нэг удаа үнэ төлбөргүй газар өмчлөх хүсэлтээ харъяа дүүргийнГазар зохион байгуулалтын алба, сумын газрын даамалд гаргаж болно. Засгийнгазар жил бүр сум, дүүргийн тухайн жилийн Газар зохион байгуулалтын төлөвлөгөөгбаталдаг бөгөөд уг төлөвлөгөөнд тухайн онд иргэнд өмчлүүлэх газрын байршил,хэмжээг тусгасан байдаг. Иймд төлөвлөгөөнд тусгасан газарт иргэн газар өмчлөххүсэлтээ гаргана.

Мөн0.07 га газар өмчилж авсан иргэдээс татвар авч байгаа юу? Ямар зориулалтаар авчбайгаа, цаашдаа газар өмчилсөн ч хэрэглэхгүй байгаа бол татвараа төлөөдүргэлжлүүлээд явна гэсэн үг үү? Энэ талаар тодруулмаар байна.   

Үл хөдлөх хөрөнгийн албан татварын тухай хуулийн 5 дугаарзүйлийн 3.1, 5.2, 7.2-т тус тус заасны дагуу газар, түүнээс салгамагц зориулалтындагуу ашиглаж үл болох эд юмс үл хөдлөх эд хөрөнгөд албан татвар ногдуулахбөгөөд өмчилсөн газарт татвар ногдуулах үнэлгээг тогтоон, газраас авах үлхөдлөх эд хөрөнгийн албан татварыг гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалтаар иргэндөмчлүүлсэн газарт нийслэлд 95 хувиар, аймгийн төвд 97 хувиар, сумын төв,тосгонд 98 хувиар, газар тариалангийнхаас бусад аж ахуйн зориулалтаар иргэндөмчлүүлсэн газарт нийслэлд 30 хувиар, аймгийн төвд 70 хувиар,  сумын төв,тосгонд 85 хувиар, газар тариалангийн зориулалтаар иргэнд өмчлүүлсэн газрыг 95хувиар тус тус хөнгөлөхөөр тусгасан байдаг.

Монгол Улсын иргэнд өмчилсөн газраа ашигласан үгүйгээс үлхамааран холбогдох хуулийн дагуу татвар төлөх үүрэгтэй болно.

Газарэзэмших, өмчлөх эрх гэсэн хоёр ойлголтын ялгаа заагийн талаар?

Газрын тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.1.2-т “газарөмчлөх” гэж тухайн газрыг захиран зарцуулах эрхтэйгээр хуулиар зөвшөөрсөнхүрээнд өөрийн мэдэлд байлгахыг”, 3.1.3-т ““газар эзэмших” гэж газрыг гэрээндзаасан зориулалт, нөхцөл, болзлын дагуу хуулиар зөвшөөрсөн хүрээнд өөрийнмэдэлд байлгахыг” гэж заасан бөгөөд энгийнээр тайлбарлавал газар өмчилсөниргэнд захиран зарцуулах эрх нээлттэй байх бөгөөд харин газар эзэмшигч иргэнЗасаг даргын зөвшөөрлөөр эрх шилжүүлэх, барьцаалах боломжтой юм.

Улаанбаатархотын хувьд хаана хаана 0,07 газар өмчлүүлж байгаа вэ?

2021 онд Монгол Улсын иргэнд өмчлүүлэх газрын хэмжээ,байршил, зориулалтыг тогтоосон Засгийн газрын тогтоол батлагдаагүй байна.