Улс орны 2 дахь ч гол салбар болох барилгын салбарын ажиллах хүчин, ажилтнуудын хөдөлмөрийн соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх, Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйг сайжруулах цаашлаад байгууллагын соёлыг бий болгох нь ямар үр ашигтай, ажилтнуудад хэрхэн нөлөөлдөг талаарх мэдээллийг удирдах албан тушаалтнууд, ХАБЭА-н мэргэжилтнүүдэд хүргэж байна.  

Хөдөлмөрийн соёл болох 5S гэдэг нь Япон улсын компаниуд бизнесийн төрөл, салбараас үл хамааран ажлын байрны соёл, эмх цэгц, багийн ажиллагаа, аюулгүй ажиллагааг төлөвшүүлэх, хөдөлмөрийн бүтээмж, үйлдвэрлэлийн үр ашгийг дээшлүүлэх зорилгоор өдөр тутмын үйл ажиллагаандаа хэрэгжүүлдэг 5 алхамт арга барил юм. 

Товч тайлбарлавал, хэрэггүй зүйлсээ хаях, хэрэгтэй бөгөөд хэрэглэж буй зүйлсээ эмх цэгцтэй хадгалах, байрлуулах, ажлын байрны эмх цэгц, цэвэрлэгээг ариун цэвэр, эрүүл ахуй, аюулгүй ажиллагааны шаардлагад нийцүүлэн хангаж хэвшсэнээр хувь ажилтны хийгээд байгууллагын хөдөлмөр зохион байгуулалт, хөдөлмөрийн соёл, аюулгүй ажиллагааны соёл, улмаар байгууллагын соёл сайжирч байгууллага төлөвлөсөн зорилгодоо хүрэх арга зам мөн.

5S-ийн хэрэгжүүлснээр барилгын байгууллагад ямар өгөөж өгөх вэ?

- Үйлдвэрлэлийн зардал, бүтээгдэхүүний өөрийн өртөг буурч, хөдөлмөрийн бүтээмж нэмэгдэнэ.

- Үйл ажиллагааны хийгээд бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний чанар дээшилнэ.

- “Цаг бол алт” хэмээх ойлголт улам бүр төлөвшинө.

-  Аюулгүй ажиллагааны зөрчил буурч, улмаар сул зогсолт багасна.

5S–ийг хэрэгжүүлж дадсан, өөрөөр хэлбэл хөдөлмөрийн соёлд суралцсанаар ажилтнуудад ямар өгөөжтэй вэ?

- Ажилтнуудын хөдөлмөрлөх урам зориг, идэвхийн түвшин дээшилнэ.

- Хамт олонч, хамтаар ажиллах чадвар дээшилнэ.

5S – Ажлын байрны зөв зохион байгуулалт, аюулгүй ажиллагаа, бүтээмж, хөдөлмөрийн соёлыг бүрдүүлэхэд чиглэсэн цогц үйл ажиллагаа мөн.

Аж ахуйн нэгж, байгууллагад ХАБЭА–н соёлыг төлөвшүүлэхэд хамгийн их эерэг үр нөлөөтэй хүчин зүйл бол УДИРДЛАГЫН МАНЛАЙЛАЛ мөн.

Сайтар ангилан ялгах                               1С – НЭГДҮГЭЭР ҮЕ ШАТ

1. Ажлын байраа сайтар шалган ажилд хэрэг болохгүй зүйлсийг устга.

2. Хэрэг болох, болохгүйд эргэлзэж буй бол тодорхой хугацаа заа.

3. Хугацаа болмогц тухайн зүйл ажилд хэрэг болж буйг шалга.

Бүх ажлын багаж, хэрэгсэл, эд зүйлсийг дараах 2 төрөлд ангилан ялгана.

- хэрэгцээгүй зүйлс хуримтлагдахаас сэргийлнэ

- цаг хэмнэнэ

- бухимдал багасна

- ажлыг хөнгөвчилнө

- зохион байгуулалт сайжирна

Мөн алга болсон зүйлсийн жагсаалтыг гаргана.

Сайтар цэгцлэн зохион байгуулах                                       2С – ХОЁРДУГААР ҮЕ ШАТ

I алхам. Багаж хэрэгсэл, тоног төхөөрөмж, материал, тоног төхөөрөмж, механизмыг түвэггүй олж авах, хадгалах газрыг сонгох шалгуур, зарчмыг тодорхойлох

Эд хэрэгслийн чухлын зэргийг тодорхойлох шалгуур

II алхам. Объектуудын байршлыг тэмдэгжүүлэх, хаягжуулах

Дүрслэх гэдэг нь процесс, үйл ажиллагааны онцлогийг, мөн тэмдгийг анх харсан хүнд шууд хялбар ойлгогдохоор дүрслэх систем юм.

Сайхан цэвэрлэж цэмцийлгэх                   3С – ГУРАВДУГААР ҮЕ ШАТ

Ажлын байр, тоног төхөөрөмжийг тогтмол цэвэрлэж, багаж хэрэгслээ шалгах

- Бохирдохыг хүлээлгүйгээр цэвэрлэгээг графикаар хийж хэвш.

- Таны ажлын байр, орчны цэвэр байдлыг үйлчлэгч бус, Та өөрөө хариуцна.

- “Цэвэрлэх”, “Шалгах” хоёр процесс ижил зорилготой.

Энэ үе шатанд эрүүл мэнд, аюулгүй байдал, чанар, үйлдвэрлэл, тоног төхөөрөмжийн найдвартай ажиллагаанд сөрөг нөлөөлөх хүчин зүйлсийг илрүүлнэ.

Стандартчилан хэвшүүлэх                                       4С – ДӨРӨВДҮГЭЭР ҮЕ ШАТ

1. Ажлын байрны стандарт (эд зүйлийн тоо, эд зүйлийн байршил, өөр хоорондын нь тусгаарлалт)

2. Цэвэрлэгээний стандарт (давтамж, хүн хүч, цэвэрлэх байр, бүс, цэвэрлэх үйлдэл, хугацаа)

3. Цэвэрлэгээний хяналтын хуудас

4. Материал зарцуулалтын стандарт – орцын норм (материалын норм, багажны эдэлгээний норм ба дүрэм, шаардах хуудас)

5. 5S–ийн өөрийн үнэлгээний хуудас

6. Стандартад нийцсэн пайз, цоож

Сахилга батыг төлөвшүүлэх                       5С – ТАВДУГААР ҮЕ ШАТ
 

5С системийн хэрэгжилтэнд хийх Дотоод аудит ба Удирдлагын дүн шинжилгээ

(MNS ISO 45001:2018 стандартын шаардлагад нийцүүлэх)

Нэгжийн удирдлагууд, ахлах ажилтнууд, ажилтнуудад өөрийн үйл ажиллагаа, үйлдэл хийгээд ёс суртахуундаа хяналт тавих байгууллагын соёлын хэрэгсэл

5С – ӨГӨӨЖ НЬ ЮУ ВЭ?