Барилгын гадна ханын болон хашлага бүтээцийн дулааныг хэвийн горимд барих, дулаан тусгаарлах зорилгоор 20°С температурт 0,175Вт/(м°C)-с  ихгүй дулаан дамжуулалтын итгэлцүүртэй байх нөхцлийг хангасан материалыг дулаан тусгаарлах материал гэнэ. Дулаан тусгаарлах материалыг хэрэглэснээр барилгын жинг хөнгөрүүлэх, өртгийг хямдруулах, ханын зузааныг нимгэрүүлж, дулааны энергийг хэмнэдэг. 

Орчин үед шилэн хөвөн, чулуун хөвөн, хөвөн даавуу, целлойд, вакумжуулсан давхар шил, EPS ба XPS хөөсөн полистирол хавтан, полиуретан, вермикулит, перлит, мод ургамлаас гаралтай мяндас (олс, маалинга, хөвөн, үйс гэх мэт), сүрэл, шар шавар, хонины ноос зэрэг олон төрлийн дулаалгын материал хэрэглэж байна. Хөөсөн полистирол хавтанг /хөөсөнцөр хавтан/ нефть боловсруулах үйлдвэрийн бүтээгдэхүүн болох EPS -ийн төрлийн пенополистролын үрлийг өндөр даралтын уурын орчинд хөөлгөн том гулдмай хэлбэрээр гарган авч янз бүрийн зузаантайгаар хавтан болгон зүсэж хийдэг.

Хөөсөнцөр хавтанг барилгын гадна талд бэхлэхэд дулаан техникийн хувьд илүү үр дүнтэй байдаг ба энэ дулаалгыг өөрсдийн хүчээр хийхэд төвөгтэй биш, гол нь технологи дарааллыг баримтлах шаардлагатай. Энэ удаагийн буландаа хөөсөнцөр дулаалгыг яаж хийх талаарх зөвлөгөөг хүргэж байна.

Хэрэглэгдэх багаж, хэрэгсэл:

● Резинэн алх

● Хавтан зүсэгч

● Цавуу холигч

● Тэгш ус

● Харандаа

● Шат

● Хувин

● Шүдтэй нийвий

● Ган нийвий /татагч/

● Цохилттой өрөм

● Цохилттой өрөмний хошуу

● Тэлэгчтэй шруп 

● Дриль

● Өргөн багс, өнхрүүш

1. Гадаргууг бэлтгэх ажил: Дулаалгын материалыг хананд нааж бэхлэхээс өмнө ханын гадаргууг сайтар цэвэрлэн илүү гарсан шавар, хөндийрсэн хэсэг болон бусад зүйлийг хусах ёстой. Мөн жигд бус гадаргууг элс цементэн зуурмагаар тэгшлэх арга хэмжээг авна. Хуучин будагтай гадаргууны будгийг хусаж арилгана. Суурь гадаргуу нь хуурай тэгш, +5оС доошгүй хэмийн дулаантай байх ёстой. Ингэснээр цавууны зарцуулалтыг багасгаж улмаар зардал хэмнэх, хананд хөөсөнцөрийн бэхлэгдэх байдлыг сайжруулж ашиглалтын хугацааг уртасгадаг. 

Хуучин гадаргууг бэлтгэх:

-Ханын гадаргууг даралтат усаар угааж хатаах

-Хөндийрсөн хэсгийн шавардлагыг нурааж шинээр шавардлага хийх

-1 см-ээс илүү жигд бус хэсгийн гадаргууг тэгшилж, ан цав цууралтыг арилгаж шавардах

-Гадаргууны будгийг арилгах

-Хөрсжүүлэлт хийх

 

2. Суурь түрхлэг /хөрсжүүлэгч/ хийх: Ханыг цэвэрлэж тэгшилгээ хийсний дараа дулаалгын материал наах цавууны суурийг бэхжүүлж хөрсжүүлэгч түрхэнэ. Энэ нь цавууг үндсэн ханатай барьцалдах ховхорч унахгүй байх нөхцөлийг бүрдүүлж өгдөг учраас зайлшгүй хийнэ. 

3. Тулгуур бэхэлгээ хийх: Цоколийн хэсэгт тулгуур төмрийг бэхэлнэ. Энэ нь дулаалгын материалыг тэгш угсрах суулт өгч хэв гажилтанд орох, мэрэгч амьтан үүрлэхээс хамгаална. Цоколийн бэхэлгээний төмрийг үндсэн хананд тэлэгчтэй эрэгт хадаас ашиглан тогтоох ба хадаас хоорондын хэмжээ нь 1 метрээс ихгүй байна. Дулаалгын материалын зузаантай ижил хэмжээний бэхэлгээний төмөр ашиглах нь чухал. 

4. Цавуу түрхэх:  Хөөсөнцөр хавтанг цэвэрлэж бэлтгэсэн хананд зориулалтын цавуугаар наана. Энэ цавуу нь хананд дулаалгын материалыг бэхэлж өгдөг. Хөөсөнцөрийн цавуу нь ихэвчлэн 25кг-аар савлагдсан байдаг ба 1 уут цавууг 6-8л хүйтэн усаар зуурч сайтар хутгана. Бэлтгэсэн цавууг 5-10 минут амраасны дараа 2 цагийн дотор хэрэглэж дуусгана. Дулаалгын хавтанг наах явцад түүний ирмэг хэсгээр зай завсар гарвал түүнийг цавуугаар дүүргэж өгнө. Хэрэв тэр зай завсрыг дүүргэхгүй бол тухайн орон зайгаар хүйтэн агаарын урсгал үе үүсч конденсаци буюу цанталт, хөлрөлт үүсэх нөхцөлийг бүрдүүлнэ.

  Тэмдэгтээр түрхэх 

- Ханын гадаргуугийн жигд бус байдал 1 см хүртэл байвал энэ аргыг хэрэглэнэ.

- Цавууг дулаалгын хавтангийн гадаргуу дээр 8-10 тэмдэгт хэсэгт түрхэнэ.

- Ханын гадаргуугийн жигд бус байдал: 0.5 см хүртэл

- Хавтангийн захаас 2 см зай үлдээж, зурвас хэлбэртэйгээр хүрээлж түрхсэний дараа гол төв хэсгээр түрхэнэ.

- Ханын гадаргуугийн жигд бус байдал: 1 см хүртэл

- Хөөсөнцөрийн захаас нь 2-3 см зайтай 4-6см өргөнтэйгээр хүрээлж цавууг түрхэнэ.

- Үлдсэн талбайн 50%-иас илүү хэсэгт тэмдэгт аргаар цавууг түрхэнэ.

  Нэлэнхүйд нь түрхэх

- Ханын гадаргуу тэгш байх тохиолдолд хэрэглэнэ.

- Хавтангийн гадаргууд цавууг жигд түрхэж 6-аас 8 мм-ийн урт шүдтэй шпатель ашиглан цавууг түрхэнэ.

5. Хөөсөнцөр хавтанг хананд наах: Хавтанг эхнээс нь тэгш угсрах, Т хэлбэрээр ам даран нааж дулааны урсгалыг багасгах хэрэгтэй. Мөн хаалга цонхны уулзвар хэсэгт дулаалгын материалыг нэг шулуунд бус ам даруулж угсрах нь тохиромжтой. Гадна өнцөг, дотор буланд хавтангуудыг наахдаа шүдэлсэн холбоос үүсгэж наах нь илүү тогтвортой, борооны ус нэвтрэхгүй байх боломжийг бүрдүүлдэг.  

Тавигдах шаардлага: 

• Хөөсөнцөр хавтангаас илүү гарсан цавууг цэвэрлэх

• Хөөсөнцөр хавтанг цавуудаж бэлэн болгосны дараа шууд наана.

• Хавтан хоорондын зай 2 мм-ээс илүүгүй байна.

• Хөөсөнцөр хавтанг доороос дээш чиглэлтэй угсрах бөгөөд барилгын буланд шүдэлж ам дарах ба хавтангийн уулзваруудыг зөрүүлж наана.

•Хавтангийн зузааны зөрүү 3 мм-ээс илүүгүй байна.

•Цавуу нь дулаалгын хавтангийн гадаргуугийн 70%-иас багагүй гадаргууд түрхэгдсэн байна.

 

6. Булан ба цонх хаалганы ирмэгийн хамгаалалт: Хөөсөнцөр хавтанг бэхэлсний дараа хаалга цонхны эргэн тойрон болон барилгын хурц ирмэгтэй хэсгүүдэд зориулалтын хуванцар эсвэл метал булангийн тор хийнэ. Энэ нь гадны үйлчлэлээр ирмэг хэсгүүдэд эвдрэл, цууралт үүсэхээс хамгаалахаас гадна барилгын амалгаа хэсгүүд тэгш цэвэр болох нөхцөл болдог. 

  

7. Хадаасаар бэхлэх: Хадаас буюу бэхлэгчийг заавал хийж өгөх нь дулаалгыг салахаас сэргийлэх, урт насжилттай байлгах, гадны үйлчлэлд орохоос сэргийлдэг. Хавтанг наасан цавууг бүрэн хатсаны дараа хадаасаар бэхэлж өгнө. Бэхэлгээнд хэрэглэгдэх хадаас тэлэгчтэй, эрэгт, металл, хуванцар гэх мэт байдаг. Бэхлэгч хадаасны уртыг дулаалгын хавтангын зузаан ба үндсэн ханын төрлөөс нь хамааруулж 5-10 см урттайгаар сонговол зохимжтой. Хадаасны хоорондох зай нь 40 см, дулаалгын захаас 10 см-ийн зайд бэхэлвэл зохино. 

 

Хар замаскаа бэлдсэн хувиндаа тохирох хэмжээний усаар зууран хөөсөнцөрөө бэхэлсэн ханандаа тор тавин татаж өгнө. Ингэснээр гадны үйлчлэлээр тор хуурч унахгүйн тулд 5-10см амыг зөрүүлж тогтооно. Хөөсөнцөр хавтан ханын гадаргуутай сайтар барьцалдан 24 цагаас багагүй хугацааны дараа тортой шавардлагын эхний үеийг гүйцэтгэнэ.

Шавардлага хийх дараалал:

- Ханын гадаргууг жигд тэгш хэмтэй хувааж тэмдэглэх;

- Шилэн ширхэгтэй торыг хэмжиж хуваасан хэмжээнээс 10 мм-ээс ихгүй илүүтэйгээр зүсэх;

- Дулаалгын хавтан дээр шавардлагын эхний үеийг 3-5мм зузаан түрхэнэ. 

- Шавардлагын эхний үеийг хийсний дараа шууд арматуран торыг хуниас үүсгэлгүй зуурмаг дотор ниивийний тусламжтайгаар хийх;

- 10-аас 24 цагийн технологийн завсарлага авах /арматурын тор тавьсаны дараа дулаалгын механик бэхэлгээ хийх тохиолдолд/

- Шавардлагын хоёрдахь үеийг гүйцэтгэнэ.

Шавардлагын хоёр дахь үеийг хийхдээ дюбелийн толгойнуудыг далд оруулсан байхаар гүйцэтгэнэ. 

Ингээд байшингийн гадна өнгөлгөө хийхэд бэлэн болно.