Барилгын хамгаалалтын хаалт, хашлага
Барилгын ажлын улирал эхэлж бүтээн байгуулалт өрнөж эхлэхтэй холбоотой барилгын талбайн бэлтгэл ажлыг хангах нь чухал билээ.
Барилга байгууламжийн ажлыг "Барилгын ажил эхлэх, үргэлжлүүлэх зөвшөөрөл олгох журам"-д заасны дагуу угсралтын ажлыг эхлэх болон үргэлжлүүлэн гүйцэтгэх зөвшөөрлийг авсан нөхцөлд эхэлнэ (БНбД 12-01-09). Барилгын үйлдвэрлэлд бэлтгэх ажлын хүрээнд, барихаар төлөвлөж байгаа барилга байгууламжийн зураг төслийн баримт бичгийг нарийвчлан судалж, барилгын ажил гүйцэтгэх нөхцөл, байдалтай танилцсаны үндсэн дээр байгаль орчин, хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа, эрүүл ахуйн шаардлагыг хангасан арга хэмжээг авна. "Барилга, замын ажил гүйцэтгэхэд иргэдийн аюулгүй байдлыг хангах ерөнхий шаардлага" хотын стандарт нь угсралт, өргөтгөл болон замын ажил, барилгын материалын үйлдвэрлэл, барилга байгууламжийн шинэчлэлт, сэргээн засварлах ажилд тавих аюулгүйн ерөнхий шаардлага, иргэдийн эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах эрхийг хангах хяналтыг хэрэгжүүлэхэд чиглэгдэнэ. Энэ стандартаас барилгын хамгаалалтын хаалт хашлага, хүрээ, барилгын талбайн ахуйн түр барилгад тавигдах ерөнхий шаардлагын талаарх мэдээллийг хүргэж байна.
Нэр томьёоны тайлбар
Хамгаалалтын хаалт, хашлага
- Барилга байгууламжийг барих засварлах үед өндрөөс хүн унагахгүй хамгаалах зориулалттай хамгаалалтыг хэлнэ.
Хориглох тэмдэг – Ямар нэг тодорхой үйлдлийг хориглоход зориулагдана.
Анхааруулах тэмдэг – Үүсч болзошгүй аюулын талаар ажиллагсдыг анхааруулахад зориулагдана.
Заах тэмдэг – Төрөл бүрийн объект, төхөөрөмж болон эмнэлгийн тусламж үзүүлэх цэг, цайны газар, галын пост, гал унтраагуур, гал гарсан тухай мэдээлэх байр, агуулах мастерийн газар эргийн байрлалыг заахад зориулагдана.
Дохионы өнгө – Аюул бүхий орчинд ажиллагсдын анхаарал татах, үүсч болзошгүй аюулыг урьдчилан сэргийлэх, аюулгүй ажиллагааг хангах зорилгоор тодорхой үйлдлийг гүйцэтгэхийг зааж, зөвшөөрөхөд болон шаардлагатай мэдээлэлийг заана.
Барилгын хамгаалалтын хаалт, хашлага нь барилга угсралт, өргөтгөл, инженерийн шугам сүлжээний ажил, барилга байгууламжийн гадна засварын ажлын үед орчны аюулгүй байдал мөн байнгын хамгаалах хашлагагүй барилгын хучилт, тэдгээрийн ирмэг зах уруу хүн унахаас болгоомжлох зорилгоор барих бөгөөд барилгын хамгаалалтын хаалт, хашлага нь дараах шаардлагыг хангасан байна.
Үүнд:
Зураг №1. Барилгын хамгаалалтын хаалт, хашлагын харагдах байдал
1. Техникийн ерөнхий шаардлага
1.1. Хашлага нь ажил гүйцэтгэх хугацааны турш хяналт тавьж байх зориулалттай, ажил дууссаны дараа хааж түгжигддэг явган болон дааман хаалгатай байна.
1.2. Барьж байгаа барилга байгууламж руу орох хаалганууд нь барилгын хананаас 2м-ээс багагүй өргөнтэй саравчаар дээд талаасаа заавал хамгаалагдсан байна.
1.3. Барилгын дээврийн налуу 200- аас их нөхцөлд ажилчдыг хамгаалалтын бүстэй ажиллуулна.
1.4. 1.3м-ээс дээш өндөрт хучилт, хучлага дээр байрлаж байгаа ба өндрөөс унаж болох бүсийн хилээс (ирмэгээс) 2 м-ээс багагүй зайнд байгаа ажлын байр болон түүн рүү хүрэх замыг хамгаалалтын хаалтаар хашиж өгвөл зохино.
1.5. Харин 2м -ээс илүү зайд байгаа бол ГОСТ 12.4.059 -ын шаардлагын дагуу дохиололтой хаалт хийж өгөх ёстой.
Зураг №2 Барилгын хамгаалалтын хаалт, хашлаганы бэхэлгээ, суурилуулалт
2. Бүтээцийн шаардлага
2.1 Хамгаалах хашлагын бүрдэл хэсгийг холбож угсрахад хялбар мөн эвдэрсэн нөхцөлд солих буюу засварлахад энгийн байвал зохино.
2.2 Хамгаалах хашлагын үндсэн бүх элементүүдийн бат бэхийн болон хашлагыг нийтэд нь хэвтээ ба босоо чиглэлд жигд тархсан 40кг. х/м норматив ачааг хашлагын бариул дээр үйлчлүүлж тогтворт чанарыг нь тооцсон байна.
2.3 Хэт ачааллын коэффициентийг 1.2 -оор авах ёстой.
2.4 Хамгаалах хашлагын хийцийн элементүүд нь 20кг -аас ихгүй жинтэй байна.
2.5 Хамгаалалтын хашлагын торны хэмжээ галд тэсвэртэй материалтай байх бөгөөд торны нүхний оёдлын зай 7.5мм-ээс багагүй байна.
3. Бэхэлгээ суурилуулалт
3.1 Барилга байгууламжийн тогтвортой хөдөлгөөнгүй хийцүүдэд хамгаалах хашлагыг бэхлэх зангилаануудын хоорондын зай нь 6 метрээс ихгүй байх ёстой. 3.2 6 метр ба түүнээс өндөр шатнаас ажил гүйцэтгэх нөхцөлд ажлын / дээд,доод/ хамгаалалтын 2-оос тавцан/хучилттай/ байх ба ажлын байр нь барилга, байгууламжийн хананд тулж байрласан байхаас гадна ажлын тавцангаас 2м-ээс илүүгүй өндөрт байрлах шатны тавцангаар хамгаалагдсан байвал зохино.
3.3. Угсарч байгаа эдэлхүүнээс дүүжилж тогтоох 10м -ээс өндөр угсралтын шатны 10м тутамд түр зогсож амрах тавцан тоногловол
зохино.
3.4 Барилгын хамгаалалтын хаалт, хашлагыг олон улсын стандартын шаардлага хангасан мөн хамгаалалтын хаалт, торны зориулалтаар зохиогчийн эрхийн баталгаа бүхий шинэ дэвшилтэт арга технологи шингэсэн бүтээгдэхүүн ашиглан барьж, ашиглаж болно.
БАРИЛГЫН ХАМГААЛАЛТЫН ХҮРЭЭ
Барилгын ханын өргийн өндөр, өрөгчдийн зогсож ажиллах түвшингээс дээш 0.7м болтол эсвэл түвшингээс доош газрын /хүчилт/
түвшин хүртэл 1,3м-ээс өндөр болмогц ажлын байранд хашлага ба гадна байрлалын торон хүрээ хийж ажилчдыг унахаас хамгаалах зорилготой бөгөөд барилгын хамгаалалтын хүрээ нь дараах шаардлагыг хангасан байна. Үүнд:
Зураг №3. Барилгын хамгаалалтын хүрээний харагдах байдал
1. Техникийн ерөнхий шаардлага
1.1. Хамгаалалтын хүрээгүйгээр зөвхөн 7м-ээс хэтрэхгүй өндөртэй барилгын гадна хана өрж болно. Гэхдээ барилгын эргэн тойронд аюултай бүсийн хил, тэмдэг тавина.
1.2. Өндөрт ажил гүйцэтгэж байгаа үед ажлын байрны доод хэсэгт аюулгүй бүсийг гаргаж өгөх хэрэгтэй. /БНбД 12-04-03/
1.3. Өндрийн нэг чиг шугамын дагууд хэд хэдэн ажлыг нэгэн зэрэг хийх тохиолдолд дээр нь байрлаж байгаа ажлын байрнаас 6 м-ээс ихгүй зайд доод талын ажлын байрыг (дэвсгэр банз, тор, саравч зэрэг) хамгаалалтын төхөөрөмжөөр тоноглосон байвал зохино.
1.4. Ханын гадна талын эхний хамгаалалтын хүрээг нь газрын түвшингээс дээш 6м-ээс хэтрэхгүй зайд, зайгүй шалавчтай хийх бөгөөд өргийн ажил дуустал энэ хүрээг буулгахгүй.
1.5. Хамгаалалтын хүрээн дээр унасан барилгын хогийг цэвэрлэх болон хүрээг дээш нь шилжүүлж барих угсралтын ажилчдыг дүүжин шат эсвэл сунадаг люлькиэр тоноглож ажиллуулна.
1.6. Өндөрт ажиллах ажилчдыг дүүжин шат буюу люлькинээс хамгаалах бүсээр оосорлоно.
1.7. Хамгаалалтын хүрээн дээгүүр угсрагчдыг явуулах болон материал хураахыг хориглоно.
Зураг №4 Хамгаалалтын хүрээ
2. Бүтээцийн шаардлага
2.1. Хамгаалалтын хүрээний бүрдэл хэсгийг холбож угсрахад хялбар мөн эвдэрсэн нөхцөлд солих буюу засварлахад энгийн байвал зохино.
2.2. Хүрээг тухайн бүс нутгийн цасны ачааллаас гадна тулгууруудынх нь /хананд бэхэлсэн/ голд үйлчлэх 1600Н /160кгс/-ээс багагүй
төвлөрсөн ачааллыг даахаар тооцсон байна.
2.3. Торны нүхний хэмжээ 80-100мм-ээс багагүй байх бөгөөд утасны өргөн нь 4-6мм-ээс багагүй байна.
3. Бэхэлгээ суурилуулалт
3.1. Хүрээнээс доошхи ханын хэсэг болон хүрээний хавтгай хоёр хоорондоо 110 -ын өнцөг үүсгэхээр байх ба хүрээний шалавч /тороор хийж болно/ хана хоёрын хооронд 50мм-ээс хэтрэхгүй зайтай байна.
3.2. Эхний хүрээнээс дээш 6-7м-т хоёрдугаар хүрээг тоноглох ба энэ хүрээний шалавчийг 50мм х 50мм -ээс илүүгүй нүдтэй төмөр тороор хийж болно. Цаашид өрөг явагдаж буй түвшингээс доош мөн л 6-7м -ийн түвшинд мөнөөх 2 дугаар хүрээг дээшлүүлэн байрлуулна.
3.3 Барилгын хамгаалалтын хүрээг олон улсын стандартын шаардлага хангасан мөн хамгаалалтын хүрээ, торны зориулалтаар зохиогчийн эрхийн баталгаа бүхий шинэ дэвшилтэт арга технологи шингэсэн бүтээгдэхүүн ашиглан барьж, ашиглаж болно.
БАРИЛГЫН ТАЛБАЙН АХУЙН ТҮР БАРИЛГА
Барилгын хамгаалалтын хүрээ, хашлага
Барилгын үйлдвэрлэлд бэлтгэх ажлын хүрээнд, барихаар төлөвлөж байгаа барилга байгууламжийн зураг төслийн баримт бичгийг нарийвчлан судалж, барилгын ажил гүйцэтгэх нөхцөл, байдалтай танилцсаны үндсэн дээр барилгын талбайд ажилчдад үйлчлэх захиргаа, аж ахуй болон үйлдвэрлэл, соёл, ахуйн үйлчилгээ, орон сууцны түр барилга байгууламжийг барих шаардлагатай бөгөөд ажилчдын эрүүл аюулгүй байдлыг хангах зорилготой. Барилгын ажилчдыг орон сууц, хоол хүнс, соёл-ахуйн зориулалттай түр барилга байгууламжаар хангах төлөвлөгөө нь барилгын зохион байгуулалтын төсөл /ЗБТ/ -д тодорхой зааж өгнө. Барилгын зохион байгуулалтын төсөл ЗБТ нь захиалагч (хөрөнгө оруулагч), гүйцэтгэгч, материал, техникийн хангалтын байгууллагын гол хэрэгжүүлэх баримт бичиг. Барилгын ажлын явцад ашиглах түр барилгын хэмжээ хүрэлцээ нь барилгын ажлын цар хүрээг бүрэн хангах хэмжээнд байх бөгөөд ажил дууссаны дараа бүрэн нүүлгэн шилжүүлнэ.
Түр барилгыг дараах байдлаар ангилна. Үүнд:
- Үйлдвэрлэлийн (хэвний, арматурын, бетон хольцын, зуурмагийн, мужааны цех тасаг г.м).
- Агуулахын (ил ба цоожтой, саравч г.м).
- Ахуйн (контор, ажилчдын хувцас солих өрөө, гуанз цайны газар, сууц, эмнэлгийн цэг, жорлон, соёлын, дулаацах байр г.м).
- Инженерийн сүлжээ (түр ус, ариутгах татуурга, эрчим хүч, дулаан ба шахсан агаарын г.м ).
Эдгээр түр барилга байгууламж нь тухайн барилгын төлөвлөлтийн норм ба дүрмийн шаардлагыг (барилгын галын аюулгүйн, эрүүл ахуйн) бүрэн хангасан байвал зохино.
Түр барилга байгууламжийн тоо, хүчин чадлыг зохион байгуулалтын төсөл болон барилгын талбайн зохион байгуулалтын зураг төсөл, тооцоогоор тодорхойлвол зохино.
Барилгын ажил дууссаны дараа түр барилга байгууламжийг нүүлгэх бөгөөд гарсан хог хаягдлыг заавал зайлуулна.
Хотын стандарт орчны аюулгүй байдлын хяналт зохицуулалтын газраас 2019 онд баталсан “Барилга, замын ажил гүйцэтгэхэд иргэдийн аюулгүй байдлыг хангах ерөнхий шаардлага” стандартаас