Үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт тохиолдож байгаа томоохон хүндрэл бэрхшээлүүдийн нэг нь суурин газрын төлөвлөлтгүйгээр барилга, байгууламжийг барьдаг явдал юм. Үүнтэй холбоотойгоор үл хөдлөх хөрөнгийн анхдагч зах зээлийн хөгжил гацаанд ороод байна. Хамгийн түрүүнд авч хэрэгжүүлэх ажлуудад хот төлөвлөлтийн бодлого, гүйцэтгэл, хэрэгжилтийг нарийнболгох, одоогийн явагдаж байгаа барилга бүтээн байгуулалтын төслүүдийн гүйцэтгэлийн үйл явцыг илүү нарийн хянаж, шалгах, барилга хоорондын зайг оршин суугчдын тоо, тэдэнд оногдох хэрэглээний талбайтай уялдуулан шинэчлэн тогтоох, зөвшөөрөлгүй бөгөөд барилгын норм, стандарт, олон улсын барилгын код зөрчсөн барилгын ажлыг илрүүлэх, зогсоох, буулгах хүртэл арга хэмжээ авах нь зүйтэй. Барилга байгууламжид тавигдах норм, стандартын хяналт, шалгалтыг дээд зэргээр сайжруулахгүйгээр энэ асуудлыг шийдвэрлэж, үр дүнд хүрэх боломжгүй юм. Үл хөдлөх хөрөнгийн насжилтын хугацаан дахь эдийн засгийн ач холбогдлоос илүүтэй оршин суугчдын амь нас, эрүүл мэнд, сайн сайхан, аюулгүй амьдралд нөлөөлөх нөлөөлөл нь нэн тэргүүний асуудал байдаг. Өнөөгийн барилга байгууламжид тавигдах шаардлага сул, аюулгүй байдлын норм, стандарт, олон улсын барилгын кодын хэрэгжилт тодорхойгүй, үе шаттай хийгдэх хяналт шалгалт хангалтгүй, хяналтын мэргэжлийн ажилтан бэлтгэгдээгүй байгаагаас барилга байгууламжийг муу, буруу барих, чанарын шаардлага хангахгүй муу, буруу материал ашиглах, барих үед мөрдөгдөх стандартын болон аюулгүй ажиллагааны шаардлагууд зөрчигдөх зэрэг асуудал нийтлэг болсон нь оршин суугч, хэрэглэгчдийн амь нас, эрүүл мэндийн эсрэг чиглэсэн хүлээн зөвшөөрч болшгүй том эрсдлүүдийг бий болгож байна.

      Дээрх нөхцөл байдлууд нь барилгын бүтээн байгуулалтын салбарын бүх төвшинд орчин үеийн хэрэгцээ шаардлагыг хангасан чадварлаг боловсон хүчин бэлтгэгдээгүйтэй холбоотой. Тиймээс барилга буюу үл хөдлөх хөрөнгийг барьж байгуулдаг, зураг төслийг нь гаргадаг, боловсруулдаг, төлөвлөдөг, хянадаг, шалгадаг, баталдаг, хөрөнгө оруулдаг, гүйцэтгэдэг бүх талууд үл хөдлөх хөрөнгийн суурь ойлголттой болох нь зүйтэй. Үл хөдлөх хөрөнгийн үнэ цэнийн өсөлт, хөрөнгө оруулалт, эдийн засгийн ач холбогдол нь өнөөдөр оруулж буй хөрөнгө оруулалтын ирээдүйн үнэ цэнээр тодорхойлогддог. Хэрэв өнөөдөр чанар муутай барилга байшинд хөрөнгө оруулалт хийвэл эдийн засгийн ач холбогдлоосоо илүүтэйгээр оршин суугчдын амь нас, эрүүл мэндийн эсрэг чиглэсэн хариуцлага, ёс суртахуун, цаашилбал, гэмт үйлдэлд ч холбогдож болох юм. Тиймээс, ирээдүйн үнэ цэнэгүй хөрөнгө оруулалтыг дэмжихгүй байх үүднээс олон улсад хэрэглэгдэж байгаа стандартын хамгийн дээд шаардлагыг хангасан барилга байшингуудыг төлөвлөх, барьж байгуулахад барилгын ажлыг чиглүүлбэл үнэ цэнэтэй үл хөдлөх хөрөнгө болж чадах ба ирээдүйн ашиг, орлого тэр хэмжээгээр нэмэгдэж, эдийн засгийн хөгжилд оруулах хувь нэмэр нь өснө.

      Үл хөдлөх хөрөнгийн салбар нь гэмт хэрэг үйлдэгдэх талбар болсон явдал анхаарал татахуйц бас нэг асуудал болоод байна. Үл хөдлөх хөрөнгийн зуучлан борлуулалт, түрээслүүлэх, түрээслэх үйл явц журамлагдаагүй, Засгийн газрын зохицуулалтгүй байгаагаас болоод зарим этгээд иргэдийн өмч хөрөнгийг хууран мэхлэх замаарзарж борлуулах, давхар түрээслэх гэмт хэргүүдийг үйлдэж, эдийн засгийн асар их хохирол учруулж байна. Албан бус мэдээгээр манай улсын иргэд өнгөрсөн онд 14 орчим тэрбум төгрөгийн эд хөрөнгөөрөө хохирчээ. Үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулалт нь үнийн дүн өндөртэй байдаг бөгөөд өндөр үнийн дүнтэй гүйлгээ хийгддэг, хохирлын хэмжээ нь тэр дүнгээр хэмжигддэг, эзэмшлийн өмчлөгчийн олон талт эрхийн асуудал хөндөгддөг учир үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт гэмт хэрэг гарахаас бүх талаараа урьдчилан сэргийлэхэд оролцогч бүх талууд, үүнд Засгийн газрын тодорхой чиг үүргийн байгууллагууд болон төрийн бус байгууллагууд, үл хөдлөх хөрөнгийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй хувийн хэвшлийнхэн болон иргэд, олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслүүд хамтран ажиллах шаардлагатай байна.

     Гэмт хэргийн нөхцөлийг судлах, таслан зогсоох, олон нийтийн анхаарлыг энэ асуудалд чиглүүлэх талаар тодорхой, шийдвэртэй арга хэмжээ авахгүй байгаа нь цаашид энэ төрлийн гэмт хэрэг өсөх нөхцөл байдлыг өдөөж, дэмжсэн мэт байдал үүсгэж байна. Олон нийтийг ийм төрлийн гэмт хэргийн золиос болохгүй байхыг анхааруулах, урьдчилан сэргийлэх арга зүйг боловсруулах, мэдээлэл, сурталчилгааны ажлыг тогтмол явуулж байх нь үл хөдлөх хөрөнгийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй хувийн хэвшлийнхэн хийж чадах ажлын нэг мөн. Нөгөө талаар, гэмт хэрэг гарч болох бүх нөхцөл, хоосон орон зайг хаахад Засгийн газрын тодорхой чиг үүргийн байгууллагуудтай хувийн хэвшлийнхэн хамтран ажиллавал гэмт хэргийн үйлдлийг таслан зогсоох боломжтой салбар юм.

     Үл хөдлөх хөрөнгө борлуулагчдын нэрийг ашиглан залилан үйлдэж байгааг таслан зогсоохын тулд хувь хүнээр дамжуулан борлуулалт хийлгэхийг шууд хориглож, олон нийтэд энэ талаар мэдээлэл түгээж, хэрэгжилтэд нь хяналт тавьж ажиллавал үр дүнд хүрнэ. Зөвхөн гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэхэд ч биш, энэ салбарын мэргэжлийн нэр төрийг өндөрт өргөх, бизнесийн ёс зүйн хэм хэмжээг баримтлах, зуучлан борлуулалтын үйлчилгээг өндөр төвшинд үзүүлэх, цаашлаад улс орны эдийн засгийг зүй зохистой хөгжүүлэхэд хувь нэмэр оруулахын тулд үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулалтын орчинд тодорхой шаардлага тавигдах нь зүй ёсны хэрэг юм. Ингэхийн тулд үл хөдлөх хөрөнгийн үйл ажиллагааг журамлаж зохицуулдаг Засгийн газрын эрх бүхий чиг үүргийн байгууллагын салбар нэгжтэй болох, үл хөдлөх хөрөнгийн үйл ажиллагааг зөвхөн аж ахуйн нэгж эрхэлдэг болгох, агент болон брокерууд зөвхөн аж ахуйн нэгждээ харъяалагддаг болох, агент болон брокерууд, аж ахуйн нэгжүүдийн аль алиныг Засгийн газрын эрх бүхий байгууллагаас олгосон тусгай зөвшөөрөлтэйгээр үйл ажиллагаагаа эрхэлдэг болгох, агент болон брокеруудыг бүртгэлжүүлэх, тус бүрт нь бүртгэлийн дугаар олгох ажлыг нэн яаралтай эхлүүлэх нь энэ цаг үеийн тулгамдсан асуудал мөн.

      Бусад улс орнуудын жишгээр бусдын үл хөдлөх хөрөнгөтэй харьцаж, худалдах, худалдан авах үйлчилгээ үзүүлж, гүйлгээ хийж буй агент болон брокерууд нь үл хөдлөх хөрөнгийн суурь боловсрол эзэмшсэн байх, үл хөдлөх хөрөнгийн суурь боловсрол нь танхимын сургалтын тодорхой тооны цагаар хангагддаг байх, судалсан хичээлээрээ улсын шалгалтыг өгч, тэнцсэн байх, мөн хүсэлтээ гаргаж тусгай зөвшөөрөл авдаг болгох зэрэг асуудлыг журамлаж зохицуулах нь зүйтэй байна.

   Борлуулалтын үйлчилгээ үзүүлсэн агент болон брокерын хөдөлмөрийн буюу зуучлалын хөлс (коммишн) нь үл хөдлөх эзэмшлийг худалдагч болон худалдан авагчийн зөвшөөрөлтэйгөөр худалдах, худалдан авах үйл явцыг удирдан гүйцэтгэсний хувьд авч буй цалин нь юм. Зуучлалын хөлс нь үл хөдлөх эзэмшлээ заруулж буй худалдан авагчтай хөдлөх эзэмшлийн борлуулалтын үнийн дүнгээс харилцан тохиролцсон хувь хэмжээгээр тодорхойлогддог.

   Өндөр хөгжилтэй орнуудад, жишээлбэл, АНУ- д борлуулалтын үнийн дүнгийн 6 хувийг тооцож суутгадаг боловч, тухайн борлуулагдаж буй үл хөдлөх эзэмшлийн төвөгтэй байдал болон хийгдэх техник ажиллагааны  хэмжээнээс хамаарч 6- 8 хувь байх нь түгээмэл юм. Өнөөдөр манай зах зээлд хэрэгжиж байгаа зуучлалын хөлсний үнийн дүн 2 хувь байна. Худалдагч, худалдан авагчийг төлөөлөх агентлагууд тухайн эзэмшлийн борлуулах ажилд зэрэг оролцдог болохоор зуучлалын үнийн дүнг тэнцүү хувааж авдаг. Үл хөдлөх хөрөнгийн агентлаг дотроо брокер  болон агент нь мөн тэнцүү хувиар хувааж авдаг.

    Үл хөдлөх хөрөнгө борлуулах ажил нь мэдлэг боловсрол, ажлын туршлага, их хэмжээний хүчин чармайлт шаарддаг болохоор гүйлгээг удирдан гүйцэтгэж байгаа агентуудын хувьд гүйлгээтэй холбоотой жижиг зардлууд их гардаг бөгөөд зарим тохиолдолд тухайн үл хөдлөх хөрөнгө борлогдоогүй нөхцөлд тухайн зардлууд хоосон зардал болж, зуучлалын хөдөлмөрийн хөлсгүй ажиллахад хүрдэг. Энэ тохиолдолд гарсан бүх зардлууд эргэж нөхөгддөггүй болохоор агентуудын хувьд хүндрэлтэй байдаг. Өөр хүндрэлтэй асуудал нь худалдагч, худалдан авагч нь гэрээгээр харилцан зөвшөөрсөн үүргээ биелүүлэхгүй, зуучлалын хөлсийг нь олгохгүй байх, худал хэлэх, зугатах, төлбөрөө удаашруулах, эсвэл худалдагч, худалдан авагчид нь байгуулсан гэрээ, яриа хэлцлээ зөрчин агентуудын араар хуйвалдаж эзэмшлээ худалдах, худалдан авах тохиолдол гардаг нь үйлчилгээ үзүүлсэн агентуудын эрх ашгийг зөрчиж, хүчин чармайлт, ажлын үр шимийг нь үнэгүйдүүлж байгаа хэрэг бөгөөд нөгөө талаараа харилцан хуйвалдаж буй гэмт үйлдэл юм.

    Уг асуудлаас шалтгаалан худалдагч, худалдан авагч нар иргэний шүүхийн танхимд үл хөдлөх хөрөнгийн агенттай учирсан тохиолдол цөөнгүй болоод байна. Ийм байдал үүсгэхгүй байх нь гүйлгээнд оролцогч талуудын хувьд чухал асуудал бөгөөд агент ба брокерууд нь өөрсдөө илүү сайн боловсрох, чадваржих, мэргэжлийн өндөр төвшинд ажиллахад бэлтгэгдэх хэрэгтэй байгаагийн илэрхийлэл юм. Энэ нь нөгөө талаар олон нийтийн дунд үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулалттай холбоотой үйлчилгээний мэдлэг дутмаг, ойлголт муу байгаатай холбоотой. Тиймээс олон нийтэд чиглэсэн соён гэгээрүүлэх үйл ажиллагааг нэмэгдүүлэх, мэдлэгийг хөгжүүлэх, гэмт үйлдлээс урьдчилан сэргийлэх мэдээ, мэдээлэл боловсруулан түгээх ажлыг үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулалтын үйл ажиллагаа эрхэлж байгаа аж ахуйн нэгжүүд байнга явуулж байх нь зүйтэй. Уг асуудлаар үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт ажиллагсад болон Засгийн газрын байгууллагууд дуу хоолойгоо нэгтгэн үр дүнтэй хамтран ажиллах бүрэн боломжтой.

   Орчин үед үл хөдлөх хөрөнгө борлуулах үйл ажиллагааг үл хөдлөх хөрөнгийн агентлаг болон мэргэжилтнүүдээр удирдуулан гүйцэтгүүлэх нь амьдралын тогтсон хэв маяг болсон бөгөөд үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулалт, эзэмшлийн удирдлага ба зохион байгуулалт нь бизнесийн чухал салбар болон хөгжиж байна. Аливаа үл хөдлөх хөрөнгийг борлуулахад үл хөдлөх хөрөнгө худалдагч, худалдан авагчийн хооронд эрх зүйн харилцаа үүсэхээс гадна үнэлгээ, хөрөнгө оруулалт, санхүүжилт эскроу, гэрээ ба зөвшилцлүүд,

эзэмшлийг борлуулалтад бэлтгэх, боломжит худалдан авагчдад үзүүлэх, бүртгэлийн үйл явц гээд техникийн олон талт ажиллагаа хийгддэг. Эдгээр ажиллагаа нь худалдагч, худалдан авагчдаас ихээхэн хүчин чармайлт, цаг зав шаарддаг, зарим тохиолдолд гэмт хэргийн үйлдэлтэй таардаг учраас мэргэжлийн агентлагуудаар дамжуулан борлуулах нь илүү хялбар, амар байдаг.

    Мэргэжлийн үйлчилгээ үзүүлэгч агентлагууд болон брокер, агентууд нь үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулалтын үйл ажиллагаа эрхлэх албан ёсны тусгай зөвшөөрөлтэй байдаг нь олон улсын жишиг бөгөөд энэ нь олон талын ач холбогдолтой. Монголын эдийн засгийн орчинд үүнийг авч хэрэгжүүлэх, хөгжүүлэх шаардлага зүй ёсоор үүсч байна. Олон улсын туршлагаас харахад, борлуулалтын ажиллагааг гүйцэтгэгч нь доод тал нь ерөнхий боловсролтой, гэмт хэрэг, зөрчилд холбогдож байгаагүй, мэргэжлийн сургалтын хөтөлбөрийн тодорхой тогтоосон цагийн сургалтыг танхимын боловсролоор олж авсан хүн байна.

   Өнөөдөр манай улсад үл хөдлөх хөрөнгийн мэргэжлийн боловсролын чиглэлээр сургалтын суурь хөтөлбөр боловсруулах, шалгалтын материал бэлтгэх шаардлага зүй ёсоор урган гарч ирж байна. Үл хөдлөх хөрөнгийн хууль ёсны борлуулагч болохыг хүсэгчид нь Үл хөдлөх хөрөнгийн зарчмууд, Үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулалтын практик, Эдийн засаг болон хөрөнгө оруулалт, санхүүжилтийн хичээлүүдийг заавал судалж үзсэн байх ёстой байдаг. Энэ цаг үед Монгол Улсын төрийн бодлогын чиг үүргийн дагуу Санхүүгийн Зохицуулах Хороо үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулалтын ажил үйлчилгээг зохицуулах, журамлах зорилгоор "Үл хөдлөх эд хөрөнгө зуучлалын байгууллагын үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрөл, зөвшөөрөл, эрх олголт, бүртгэлийн журам"- ыг энэ цаг үед боловсруулан хэлэлцүүлж, батлах болон хэрэгжүүлэх шатанд явж байна.

     Уг журамд заасны дагуу үл хөдлөх хөрөнгийн хууль ёсны борлуулагч болохыг хүсэгчид нь хорооны зүгээс үл хөдлөх хөрөнгийн холбогдох мэргэжлийн холбоодтой хамтран зохион байгуулсан үл хөдлөх хөрөнгө зуучлалын агент болон брокерын сургалтанд хамрагдаж, шалгалтанд тэнцсэн байх ёстой. Сурлагын чанараа дүгнүүлсний дараагаар Санхүүгийн зохицуулах хороонд өөрийн суралцсан танхимын сургалтын цаг, цуглуулсан дүнгээ иргэний холбогдох материал болон төлбөрийн хамт илгээж, үл хөдлөх хөрөнгийн үйл ажиллагаа эрхлэх албан хүсэлтээ гаргана. Ингэж албан хүсэлтээ гаргасан хувь хүнийг хүсэлт гаргагч гэнэ.

    Олон улсад хүсэлт гаргагчийн ирүүлсэн материалуудыг нягтлан шалгаж, болзол болон шалгуур үзүүлэлтүүдийг хангасан тохиолдолд тусгай зөвшөөрөл олгох "Улсын шалгалт" өгөх шийдвэрийг гаргадаг. Хүсэлт гаргагч нь шалгалтын цагаа товлоод, товлосон цагтаа шалгалтаа өгч тэнцсэн тохиолдолд арван хурууны хээгээ улсын холбогдох байгууллагад бүртгүүлдэг. Урьд өмнө нь ямар нэгэн гэмт хэрэг үйлдэж байсан эсэхийг тодорхойлох, мөн ирээдүйд гарч болзошгүй гэмт хэрэгт орооцолдох, халдлагад өртөх эрсдлийг бууруулах зорилгоор хурууны хээний бүртгэлийг авдаг.

      Энэ шалгуур үзүүлэлтийг давсан тохиолдолд Улсын үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулагчийн тусгай зөвшөөрөл буюу мэргэжлийн лицензийг 4 хүртэлх жилийн хугацаатай олгодог. Үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулагчийн тусгай зөвшөөрөл буюу мэргэжлийн лицензтэй хувь хүн иргэнийг Үл хөдлөх хөрөнгийн тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч гэж нэрлэнэ. Тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчдэд улсын байгууллагаас тусгай дугаар олгоно. Уг тусгай дугаар нь эзэмшигчийн овог, нэртэй хамт хэрэглэгдэх ба улсын байгууллагын цахим бүртгэлийн системд орсон байна. Хэрэв хэн нэгэн хувь хүн, эсвэл хуулийн этгээд тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчид эргэлзсэн тохиолдолд уг тусгай зөвшөөрөл идэвхтэй эсэхийг шалгуулж болно.

     Тусгай зөвшөөрөл олгогдсон хугацаанд л хүчинтэй, идэвхтэй байна. Эзэмшигч нь тусгай зөвшөөрлөө сунгуулах хүсэлтэй бол хугацаа дуусахаас өмнө тохирох төлбөрийг төлж, дахин идэвхжүүлнэ. Засгийн газрын холбогдох байгууллагын үл хөдлөх хөрөнгийн хэлтэст үл хөдлөх хөрөнгийн тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчдэд олгосон тусгай зөвшөөрлийг сунгах, цуцлах, хүчингүй болгох, дахин сэргээж олгох бүх эрхүүд хадгалагдана. Үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулалтын бизнес эрхлэхийг хүссэн хэн боловч дээрх шалгуур үзүүлэлтүүдийг шат дараалан хангаж, давж гарсны дараагаар үл хөдлөх хөрөнгийн мэргэжлийн тусгай зөвшөөрөлтэй болоод улмаар аль нэг үл хөдлөх хөрөнгийн агентлаг буюу брокерын газарт харьяалагдаж байж борлуулалтын бизнесийн үйл ажиллагаа эрхлэх боломж үүсдэг. Үл хөдлөх хөрөнгийн агентлагууд нь дотоод үйл ажиллагааны дүрэм, журам, бизнесийн ёс зүйн дүрэм, үл хөдлөх хөрөнгийн гүйлгээг явуулах олон талт зөвшилцөл, гэрээ хэлцлийн загварууд болон гүйлгээг удирдан хөтлөх удирдамжууд, түүнчлэн мөнгө угаахын эсрэг үйл ажиллагааны журам зэргийг боловсруулсан байх ёстой байдаг. Агентлагийн дотоод дүрэм, журамтай танилцаж, хүлээн зөвшөөрсөн тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч ньтухайн агентлагийн брокертэй шударга хамтын ажиллагааны гэрээ байгуулснаар үл хөдлөх хөрөнгийн гүйлгээ хийх харилцаанд оролцох эрх үүснэ.

      Үл хөдлөх хөрөнгийн гүйлгээний харилцаанд оролцох эрх бүхий үл хөдлөх хөрөнгийн тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчийг үл хөдлөх хөрөнгийн албан ёсны борлуулагч буюу одоогийн нэршлээр агент гэж нэрлэнэ. Үл хөдлөх хөрөнгийн агентад тавигддаг хамгийн эхний шаардлага бол бизнесийн ёс зүйн хэм хэмжээний хичээлд хамрагдаж, судлах, улмаар ёс зүйн зөрчил гаргахгүй ажиллах эдэгдэлд гарын үсэг зурдаг. Үл хөдлөх хөрөнгийн агент нь үл хөдлөх хөрөнгийн тусгай зөвшөөрөл болон дугаарыг өөрийнхөө үйл ажиллагааг сурталчлахад ашиглана. Албан ёсны цахим сүлжээнд байрлуулах, нэрийн хуудас болон бусад маркетингийн үйл ажиллагаанд заавал ашиглана. Мөн үл хөдлөх хөрөнгийн гүйлгээг хийхээр худалдагч, худалдан авагчдыг төлөөлөхдөө үл хөдлөх хөрөнгийн тусгай зөвшөөрлөө хэрэглэнэ.

    Жагсаалтын агентын хувьд худалдагчаас үл хөдлөх хөрөнгийг нь борлуулахад түүнийг төлөөлөх бүрэн зөвшөөрлийг харилцан зөвшилцлөөр гарын үсгээр авсан байх, түүнд нь борлуулалтын хөлсний хэмжээ тусгагдсан байх;

   Худалдах агентын хувьд худалдан авагчтай хамтран ажиллан, хэрэгцээ шаардлагад нийцсэн үл хөдлөх хөрөнгийг олж өгөхөд түүнийг төлөөлж ажиллахыг зөвшөөрсөн зөвшилцлийг гарын үсгээр баталгаажуулсан, борлуулалтын хөлсний хэмжээ тусгагдсан үед тус тус үл хөдлөх хөрөнгийн гүйлгээ хийх эрх албан ёсоор үүснэ.

      Үл хөдлөх хөрөнгийн салбарын хамрах цар хүрээ, хөрөнгө оруулалт ба эдийн засгийн ач холбогдол нь улс орны хөгжилд ихээхэн нөлөөлдөг болохоор явагдаж байгаа ажил үйлчилгээ, тулгамдсан асуудлууд, мэргэжлийн мэдлэг боловсролыг хөгжүүлэх, ирээдүйн хөгжлийн бодлогын талаар бодлого боловсруулагчдад асуудлыг танилцуулах, арга зүйн зөвлөгөө өгөх, хууль, эрх зүйн орчинг сайжруулах, шинэчлэхэд хамтран ажиллах, эдгээр асуудлыг Монгол Улсын хөгжлийн бодлоготой уялдуулан эх орныхоо хөгжил цэцэглэлтийг бататгах нь үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт ажиллаж байгаа, хувийн хэвшлийн болон төрийн бус байгууллагуудын үүрэг гэж ойлгож ажиллавал хамтдаа ихээхэн үр дүнд хүрч чадна.

      Түүнчлэн, үл хөдлөх хөрөнгийн эзэмшлийн борлуулалтын талаарх төр, засгийн хяналт сайжрах ба үл хөдлөх хөрөнгийн салбараас ордог татварын хэмжээ нэмэгдэж, тухайн салбарт гэмт хэрэг гарахаас урьдчилан сэргийлж, үл хөдлөх хөрөнгийн талаархи олон нийтийн зөв ойлголт дээшилж, борлуулалтын арга зүй хөгжиж, улмаар борлуулалтын тоо хэмжээ нэмэгдсэнээр улс орны эдийн засгийн хөгжилд чухал хувь нэмэр оруулах болно.