Монгол улсын бүтээн байгуулалтын салбарт гар бие оролцон цахилгаан эрчим хүчний барилга угсралтын чиглэлд худалдаа ханган нийлүүлэлт, өндөр болон нам хүчдэлийн цахилгаан хангамж, холбоо дохиолол, харилцаа холбооны дэд бүтэц, автоматжуулалтын чиглэлээр тасралтгүй 15 жил үйл ажиллагаа явуулж байгаа "Топологи" ХХК-ий захирал Б. Гантөмөртэй ярилцлаа.
Сайн байна уу? "Топологи" ХХК байгуулагдсанаас хойш нийт хичнээн төсөл дээр ажиллав? Хамгийн сүүлд хийж хэрэгжүүлсэн ажлуудаасаа дурдаач?
Одоогоор жижиг том нийлсэн 60 орчим төсөл дээр гар бие оролцон гүйцэтгэсэн байна. Сүүлд Зайсан хилл цогцолборт барилгын галын дохиоллын иж бүрэн систем, агааржуулалт, дохиоллын нэгдсэн хяналтын СКАДА систем суурилуулах ажлыг бүрэн хийж гүйцэтгээд байна. Мөн Монголын Мянганы сорилын сангийн оффисийн шинэчлэлийн инженерийн дэд бүтцийг "Legrand" брэндийн бүтээгдэхүүнээр тоноглож, суурилуулан хүлээлгэж өгсөн. Он гарснаас хойш "Скай гарден резиденс, Хан төгөл, Палм спрингс, Энх өглөө хотхон зэрэг Улаанбаатар хотод өнгө үзэмж нэмэх тансаг зэрэглэлийн орон сууц, хаус хотхонуудад Legrand брэндийн гэрийн автоматжуулалтын систем суурилуулах ажлыг хийж гүйцэтгэж байна. Мөн Оюу толгой төслийн талбайд болон Замын үүд суман дахь нарны цахилгаан станц зэрэг орон нутагт хэрэгжсэн олон төслүүдэд ажил гүйцэтгэсэн.
Дорноговь аймгийн Замын-Үүд дэх "Гэгээн 15мВт Нарны Цахилгаан станц" ын баганан суурь, модуль угсралтын ажил
Бүтээгдэхүүнүүд аль улсын ямар брэнд вэ?
Манай компани дэлхийн нэр хүнд бүхий үйлдвэрлэгчдийн технологийг харилцагчдадаа хүргэдэг бөгөөд Францын "Legrand", Италийн "Bticino", Францын "Netatmo", Америкийн "Allen Bradley", Канадын "Avigilon" брэндүүдийн Монгол дахь албан ёсны дистрибютерээр ажилладаг.
Эдгээр брэндүүдийн тус бүрийн онцлог давуу тал? Чанарын шаардлага, аюулгүй байдлын тал дээр?
Францын "Legrand" брэнд нь хуурай трансформатор, цахилгааны хувиарлах байгууламж, самбар, автоматаас эхлээд гэрийн автоматжуулалт, домофон систем, разетка унтраалга хүртэлх 230,000 гаруй нэр төрлийн бүхий л тоноглолыг үйлдвэрлэдэг. Дэлхийн 200 гаруй улсад худалдаалагддаг, 90 гаруй улсад үйлдвэрлэлтэй глобал брэнд бөгөөд манай компани Монгол дахь дистрибьютерээр сонгогдоод 5 дахь жилдээ ажиллаж байна.
Италийн "Bticino" брэндийг "Legrand" групп худалдан аваад хөгжүүлж байгаа бөгөөд уг үйлдвэр нь домофон систем, гэрийн автоматжуулалтын "My Home" системийн хөгжүүлэлтийг 30 гаруй жил хийж байна. Италичууд загварын өндөр мэдрэмжтэй ард түмэн бөгөөд разетка унтраалганы Bticino серийн бүтээгдэхүүнүүд нь загварлаг байдлаараа дэлхийд алдартай.
2019 оноос АНУ-н "Rockwell automation" корпорацын "Allen Bradley" брэндийн систем интегратор эрхийг аван, Монгол улсын барилга, дэд бүтэц, үйлдвэрлэлийн салбарт инженерингийн үйлчилгээ үзүүлж байна.
"Зайсан хилл" цогцолбор барилгын автоматжуулалтын скада системийг программчлан суурилуулсан бөгөөд одоогоор 1500 орчим датчикийн мэдээллийг нэгтгэж, барилгын агааржуулалтын бүхий л процессыг нэг цэгээс хянах боломжийг бүрдүүлж өгсөн. Оюу толгойн далд уурхайн үйлдвэрлэлийн бүхий л процессыг хянах, удирдах автоматжуулалтын системд "Allen Bradley" брэндийг сонгон ашиглаж байгаа нь уг систем хэр найдвартай, аюулгүй, дэлхийд танигдсан болохыг баталж байна.
Энэ оноос эхлэн ухаалаг тоноглол үйлдвэрлэгч "Netatmo" брэндийн онцгой эрхтэй дистрибьютерээр сонгогдон ажиллаж байна. Уг компани стартап боловч бүтээгдэхүүнүүд нь дэлхийд трэнд болж байгаа ба технологийн хөгжлийн шинэ чиг хандлага болох IOT технологийг хөгжүүлж байгаагаараа онцлог юм. Бид бүхэн уг брэндийн шоурүүмийг энэ ондоо багтаан Монголдоо нээхээр төлөвлөн ажиллаж байна.
Бүтээгдэхүүнүүдэд хэдэн жилийн баталгаа өгдөг вэ?
Бид барилгын хуулиар бүтээгдэхүүн үйлчилгээндээ 3 жилийн баталгаа өгдөг. Гэхдээ энэ нь тухайн бүтээгдэхүүний онцлогоос хамаарна. 50 жилийн найдвартай ажиллагааны баталгаа өгдөг бүтээгдэхүүн ч бий.
Ажилчдын хөдөлмөрийн аюулгүй байдлыг хэрхэн ханган ажилладаг вэ? Энэ талаар сургалт явуулдаг уу?
Бид "Оюу толгой" компанитай 2013 оноос хамтран ажиллаж, хэд хэдэн төслүүдийг амжилттай хийж гүйцэтгэсэн. "Оюу толгой" ХХК- аас хөдөлмөрийн аюулгүй байдлыг дээд зэргээр мөрдөн ажиллах соёлыг ажилтнууддаа бий болгох, үйл ажиллагаа менежментдээ тусгах талаар маш их зүйлийг сурч мэдэж, хэрэгжүүлж ажиллаж байна. Дэлхийн шилдэг үйлдвэрлэгчидтэй хамтран ажиллаж байгаа учраас тэднээс манай инженер техникийн ажилтнууд технологийн мэдлэгийг өдөр тутамдаа олж авч өөрийгөө хөгжүүлж ажилладаг.
Барилгын ухаалаг системийн талаар?
Барилга, дэд бүтцийн салбар улам ухаалаг болж байна. Ялангуяа хүн амьдрах орчинг ухаалаг болгох, аюулгүй, амар тайван амьдрах нөхцөл боломжийг бүрдүүлэхийн төлөө технологи хөгжүүлэгчид ухаанаа уралдуулж байна.
"Тоёота корпораци" гэхэд Токио хотод 70 орчим га газарт “Ирээдүйн загвар хот” бий болгох төслийг эхлүүлээд байна. Уг хот нь орчин үеийн ухаалаг барилгын төгс шийдлүүдийг бүгдийг шийдсэн, ногоон концепц бүхий загвар төсөл болох юм. Манайд ч ийм загвар төслүүд удахгүй хэрэгжиж эхэлнэ гэдэгт итгэлтэй байна.
Манай компанийн хувьд Монгол улсынхаа барилгын салбарт технологийн дэвшлийг нэвтрүүлэхийн төлөө чармайн ажиллаж байна. Одоо бид барилгын инженерийн байгууламжуудын датаг нэгтгэн, удирдлага хяналтыг нэг дороос хийх цогц СКАДА системийг боловсруулахаар ажиллаж байна.
Барилгын хөрөнгө оруулагч, гүйцэтгэгч нар янз бүрийн үйлдвэрлэгчдийн тоног төхөөрөмжүүдийг барилга угсралтын явцдаа үнэ өртөг, өнгө үзэмжээс хамааран сонголт хийж суурилуулдаг. Гэвч ирээдүйд тэдгээр нь хоорондоо нийцэх эсэх, эсвэл хэрэглээг хянах, удирдах боломжтой эсэхийг тооцоолоогүй байдаг. Барилга ашиглалтын явцад олон өмчлөгчдийн дунд энэ нь томоохон асуудал болдог. Тиймээс манай инженерүүд энэ асуудлыг шийдсэн, цогц систем бий болгохоор ажиллаж байгаа гэсэн үг. Бас нэг асуудал болж байгаа зүйл нь интернетийн хурд ихсэж, дамжуулах үнэ буурах тусам бүх электрон эд зүйлүүд интернетэд суурилж зохиогддог болсон. Иймд хүний хэрэглээний бүхий л эд зүйлсийг удирдах хянах, датаг зөв зохион байгуулах, аюулгүй байдлыг хангах зэрэг олон асуудлууд урган гарч ирж байна. Энэ их датаг зөв цэгцэд оруулах, удирдах, хянах, аюулгүй байдлыг хангах чиглэлд бид шийдэл боловсруулж, захиалагчийнхаа хэрэгцээнд нийцүүлэн суурилуулалтыг хийж гүйцэтгэдэг.
Зам тээвэр, замын байгууламжид хичнээн төслүүдийг хэрэгжүүлсэн бэ?
Бид өнгөрсөн хугацаанд зам тээвэр, замын байгууламжийн нэлээд олон төслүүдэд хамтран ажилласан байдаг. 2015 онд "Оч наран" ХХК-тай түншлэн гүйцэтгэсэн Нарны замыг 19-р хорооллын арын замтай холбох нүхэн гарц, гүүрэн байгууламж бүхий 1.5км авто замын төслөөрөө Нийслэлийн шилдэг бүтээн байгуулалтыг авч, "Хангарьд" цомоор шагнуулж байсан. Уг төсөл нь олон инженерийн байгууламжтай, хийц нарийн төвөгшилтэй ажил байсан. 1.5км автозамын гэрэлтүүлэг, нүхэн гарцны хэсгийн улс хоорондын магистрал шилэн кабелын шилжүүлэг, "Энх тайвны гүүр" - ний доор байрлах төвийн хэсгийг тэжээдэг өндөр хүчдэлийн кабелын трассын шилжүүлэг зэрэг инженерийн ажлуудыг хийж гүйцэтгэсэн.
Сэргээгдэх эрчим хүчний төслүүдээсээ дурдаач?
2017 онд Замын үүд суманд баригдсан 15МВт-н “Гэгээн” нарны цахилгаан станцын баганан суурь суурилуулах, нарны хавтан угсрах ажлыг туслан гүйцэтгэгчээр хийж гүйцэтгэсэн. 2018 онд Хөшгийн хөндийд байрлах 15МВт хүчин чадалтай “Бөхөг” НЦС-н угсралтын ажлыг 100 гаруй хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр осол авааргүй гүйцэтгэн хүлээлгэн өгсөн.
Цаашид хэрэгжүүлэх ажлынхаа талаар дурдаач?
Харилцагчдынхаа найдвартай түнш нь байж, чанарыг эрхэмлэн төслөө аюулгүй, хугацаанд нь, нэр төртэй хүлээлгэн өгөх зарчмыг баримтлан ажилладаг. Бид чанарын удирдлагын тогтолцооны ISO-9001:2016 стандартыг үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлэхээр зорин ажиллаж байна.
Компани болгонд л баг хамт олны урдаа тавьсан хэтийн зорилго гэж байдаг шүү дээ. Та баг хамт олонтойгоо энэ тухай мөн ярилцдаг байх?
Манай хамт олны хэтийн зорилго Монгол инженерийн ур чадварыг дэлхийд гаргаж таниулах хэт их том амбицтай мөрөөдөл байдаг. Дэлхийн томоохон төслүүдэд Монгол инженерүүд яагаад гар бие оролцож болохгүй гэж. Үүнийг ажил хэрэг болгохын тулд мэдээж бидэнд суралцах, хөгжих, дэлхийтэй адилхан сэтгэдэг болоход нэлээдгүй цаг хугацаа, хүч хөдөлмөр зарах шаардлага бий. Гэхдээ дэлхий глобал болсон энэ үед зөвхөн дотроо өрсөлдөх биш, алсдаа гадагшаа гарах бололцоог компаниуд судлах л ёстой.
Баярлалаа. Танай хамт олонд амжилт хүсэе.