Яагаад пассив яагаад технологи чухал вэ?

Байгалийн гаралтай хүлэмжийн хий буюу нүүрсхүчлийн хий (CO2), азотын дутуу исэл (N2O), Метан (СН4)  нь нарны цацраг туяаг өөртөө шингээж, дэлхийн дулааныг тогтвортой байлгадаг. Хүлэмжийн хий багасвал дэлхий хүйтэрнэ. Харин ихэсвэл дэлхийн дулаарал бий болно. Гэтэл 1750-1800 оны үед "Аж үйлдвэрийн хувьсгал" эхэлж мод, нүүрс, шатахууны шаталтаар техник технологийг эрчимжүүлсэн билээ. Улмаар хүний үйл ажиллагаанаас үүдэлтэй перфторт нүүрстөрөгчүүд (PFCs), гексафторт хүхэр(SF6), ус фторт нүүрстөрөгч(HFCs）гэсэн нэгдлүүд хүлэмжийн хийг эрчимжүүлж, дэлхийн дулаарлыг бий болгож байгаа. Тиймээс мод, нүүрс, шатахуунаар эрчим хүчний эх үүсвэр бий болгохоос татгалзаж, эрчим хүчний хэмнэлттэй шинэ технологи эрэлхийлсэн. Улмаар барилгын дулаан болон хөргөлтийн системийн  хэрэгцээнд зарцуулж буй эрчим хүчийг багасгах зорилго бүхий пассив технологи бий болгосон. Тус технологийг энгийнээр тайлбарлавал барилгыг дулааны алдагдалгүй байхаар тооцож, хаших хийцээр бариад, нарны буюу сэргээгдэх эрчим хүчийг ашиглан, цахилгааны хэрэглээг хэд дахин бууруулах юм. Тухайн газар орны байршил, цаг уур, жилийн хэдэн өдөр нарлаг байх зэргээс шалтгаалан пассив байшин барих технологи харилцан адилгүй. 

Европын цаг агаар, газар орны нөхцөлд тааруулсан стандарт бүхий пассив барилга нь нэг квадрат метр талбайг халаахад жилд дунджаар 15 кВт.ц эрчим хүч зарцуулдаг. Энэ нь уламжлалт сууцны цахилгаан зарчуулалтыг 80%-иар бууруулсан үзүүлэлт юм. Манай улсын хувьд дэлхийн дулаарлаас илүү агаар орчны бохирдол бодитой аюул болсон учраас уламжлалт гэрээс татгалзаж, Канад стандартын эрчим хүчний хэмнэлттэй байшин барих технологи нэвтэрсэн. 

Харин  эсрэгээрээ Европын орнуудад Америкийн уугуул иргэдийн урц, Монголчуудын уламжлалт сууц болох гэрийн архитектурын загварыг ашиглаж, эрчим хүчний хэмнэлт бүхий технологитой уялдуулан YURT буюу пассив гэрийг хэрэглэж хэрэглээнд нэвтрүүлжээ. 

АНУ-ийн Коларадо хотод "Solargon"' компани пассив гэрийг үйлдвэрлэдэг. Тус компани монгол гэрийн үндсэн загварыг хадгалж, дулаан шингээх материалаар уламжлалт эсгий, модон материалыг орлуулсан байна. 

Зураг 1. Пассив гэр

Зураг 2. Пассив гэр хэрхэн эрчим хүч хэмнэх тухай

Ямар материал ашигладаг вэ?

Тус пассив гэрийг зураа болон найман талт хэлбэрээр дугуйруулан барьдаг учраас бүтээцийн үндсэн материал нь  "Structural Insulated Panels"' компанийн тусгаарлагч хавтан.  SIPs хавтангийн бүтцэд хөөс,  шилэн цемент, цайрдсан ган, бэхжүүлсэн хуванцар багтдаг тул дуу, дулаан тусгаарлаж, нарны энергийг өөртөө шингээж дулаан хуримтлуулдаг. Мөн OSB гадаргуутай тул өнгө үзэмж сайтай.  Бах бөхийн хувьд өөрийн жин болон дээврээс ирэх ачааллыг даах бүрэн чадвартай. SIPs тусгаарлагч хавтанг байгальд ээлтэй, дахин боловсруулах түүхий эдээр хийдэг нь бүр ч онцлог.

Яагаад пассив гэр гэж? 

Учир нь пассив гэрийг хамгийн бага зардлаар сэтгэл хангалуун амьдрах минимал хэв маягт яг таарах сууц гэж үзэх болжээ. Амьдрах, худалдаа үйлчилгээ эрхлэх, аялал жуучлал гээд аль ч салбарт ямар ч төрлөөр ашиглах өргөн боломжтой. Жишээлбэл, Лондон хотод пассив гэрийг ''Yurt'' кафе буюу үйлчилгээний зориулалтаар ашигладаг. 

Зураг 3. Лондон хот дах ''Yurt'' кафе

Энгийн тэгш өнцөгт хэлбэртэй байшингаас 20% бага материал зарцуулдаг. ба “Solargan” компанийн “модель 20” -ийг угсрахад дөрвөөс таван цаг, “модель 30” -ийг угсрахад хоёр өдөр л хангалттай. Пассив гэрийг ямар ч байдлаар зохион байгуулж, залгах боломжтой.

Зураг 4. Пассив гэрийн залгаасны зохион байгуулалт

Зураг 5. Пассив гэрийн гал тогооны шийдэл

Зураг 6. Пассив гэрийн угаалгын өрөөний шийдэл

Зураг 7. Пассив гэрийн унтлагны өрөөний шийдэл